Podstawowe kontrolki w samochodzie – jak je rozszyfrować?
Za każdym razem, kiedy przekręcamy kluczyk w stacyjce, na desce rozdzielczej wyświetla się "koncert" kolorowych kontrolek, które po chwili gasną. Nie wszyscy wiedzą, co zrobić, jeśli jedna z nich pozostanie zapalona. Które ostrzegają o poważnych awariach, a które tylko informują o pewnych nieprawidłowościach?
Kontrolki na desce rozdzielczej, różniące się kolorem, a tym samym - ważnością i funkcją, można podzielić na trzy rodzaje:
- kontrolki czerwone - ostrzegają o poważnej awarii lub niebezpieczeństwie - gdy się zaświecą, z reguły powinno się zatrzymać auto
- kontrolki pomarańczowe - ostrzegają o awarii lub zagrożeniu - wymagana jest wówczas diagnostyka w serwisie
- kontrolki zielone - informują o włączeniu jakiejś funkcji auta.
Czerwone kontrolki w samochodzie - uwaga, poważny problem!
Najważniejszą grupę kontrolek stanowią te zapalające się na kolor czerwony. Jedną z nich jest np. symbol koła z dwoma łukami i wykrzyknikiem w środku lub literą P. Jest to kontrolka odpowiadająca za hamulce, a zazwyczaj za hamulec postojowy, która powinna zgasnąć zaraz po jego zwolnieniu. Jeśli hamulec jest zwolniony i świeci się kontrolka z wykrzyknikiem, to ostrzega ona o awarii hamulców. Może to być na przykład niski poziom płynu hydraulicznego.
Nie mniej istotna jest kontrolka z symbolem oliwiarki, oznaczająca zbyt niskie ciśnienie oleju. Uwaga - nie oznacza to niskiego poziomu, lecz poziom ekstremalnie niski. Kontrolka ta zapala się wtedy, kiedy pompa oleju już prawie nie ma środka smarującego. W takiej sytuacji trzeba niezwłocznie wyłączyć silnik, uzupełnić olej silnikowy i zlecić serwisowi znalezienie przyczyn wycieku lub nadmiernego zużycia.
W niektórych autach, zamiast bagnetu olejowego, jest tzw. elektroniczna kontrola oleju. Powodem zapalenia się stosownej kontrolki lub jej migania jest zbyt niski poziom oleju.
Co oznacza kontrolka z symbolem akumulatora? Wbrew pozorom nie chodzi o jego rozładowanie, lecz niski poziom ładowania lub całkowity jego brak. Przyczyną może być zarówno awaria alternatora, jak i uszkodzenie w instalacji elektrycznej.
Bardzo istotny jest także symbol termometru zanurzonego w wodzie. Zapalenie się tej kontrolki świadczy o zbyt wysokiej temperaturze płynu chłodniczego lub o jego braku (zwykle miganie). W takiej sytuacji musimy jak najszybciej zatrzymać samochód, wyłączyć jednostkę napędową i uzupełnić brakujący płyn. Jeśli zatrzymanie auta jest niemożliwe, włączcie ogrzewanie na najwyższą temperaturę. Powinno to obniżyć temperaturę silnika w dość krótkim czasie.
Czerwona kontrolka, przypominająca koło kierownicy, oznacza awarię układu wspomagania. Z taką usterką również powinniśmy od razu przerwać jazdę.
Czerwone kontrolki trochę "na wyrost", to te w kształcie człowieka z pasem i z symbolem poduszki powietrznej. W przypadku pierwszej chodzi o to, że któryś z pasażerów auta nie zapiął pasa bezpieczeństwa - nie trzeba się zatrzymywać. Jest to oczywiście niebezpieczne, ale stanowi zagrożenie wyłącznie w czasie wypadku. Zazwyczaj dodatkowo pojawia się sygnał dźwiękowy. Uwaga - położenie cięższego przedmiotu na siedzenie też może spowodować włączenie tej kontrolki.
Z kolei kontrolka poduszki powietrznej w 99 proc. zapala się wtedy, kiedy dojdzie do odłączenia poduszki powietrznej. W samochodach, w których została ona odpalona i nie zamontowano nowej, też będzie się ona świecić. Większym zagrożeniem niż zapalenie się tej kontrolki jest jej niezapalenie w chwili włączenia zapłonu (może być też żółta). Świadczy to o wyłączeniu kontrolki. Tak niekiedy robią nieuczciwi handlarze, próbujący ukryć powypadkową przeszłość samochodu.
Coraz częściej spotykana w nowszych autach kontrolka w kolorze czerwonym w kształcie trójkąta z wykrzyknikiem. Z reguły jest to kontrolka uzupełniająca, informująca o jakimś problemie. Aby dowiedzieć się, co nim jest, trzeba wejść w menu komputera pokładowego.
W samochodach z silnikiem Diesla pojawia się także kontrolka w kształcie pochylonej szyjką do dołu butelki i wylewającym się z niej płynem. To kontrolka informująca o awarii systemu oczyszczania spalin SCR lub na tyle niskim poziomie płynu AdBlue, że samochodu po jego wyłączeniu nie da się już uruchomić. Dlatego nie warto ignorować jej, kiedy świeci się na żółto, bo wtedy jeszcze można bezpiecznie znaleźć płyn i go uzupełnić.
Żółte kontrolki - to tylko ostrzeżenie
Jedną z najważniejszych kontrolek w kolorze żółtym jest symbol silnika, choć niektórzy kojarzą ją z helikopterem lub łodzią podwodną. Jest to kontrolka silnika, czyli tzw. check engine. Włącza się, kiedy cokolwiek zaburza pracę jednostki napędowej, ale zwykle nie oznacza poważnej awarii. Kiedy faktycznie stanie się coś poważnego, kontrolka może migać lub uzupełni ją symbol czerwonego trójkąta lub napis STOP.
W niektórych samochodach (Grupa VW), zamiast tej kontrolki może się zaświecić żółty napis EPC. Jest to kontrolka niezależna od check engine, ostrzegająca o awarii sterownika silnika lub któregoś z czujników. Generalnie dotyczy układu elektrycznego odpowiedzialnego za pracę jednostki napędowej.
Kiedy zapali się kontrolka silnika lub EPC, nie trzeba przerywać jazdy, ale najlepiej odwiedzić mechanika. Niekiedy w samochodach z instalacją autogazu dochodzi do zapalenia się kontrolki check engine w czasie przełączania na LPG. Przyczyną są z reguły wtryskiwacze gazowe, które w wyniku zabrudzenia mogą nie dostarczać w początkowej fazie pracy odpowiedniej dawki paliwa.
Jeśli już jesteśmy przy żółtych kontrolkach dotyczących silnika, to warto wspomnieć o żółtej spirali. Występuje tylko w dieslach i oznacza pracę układu wstępnego nagrzewania, czyli świec żarowych. Zapali się po przekręceniu kluczyka i przez chwilę musi się świecić, niekiedy nawet po uruchomieniu silnika. Natomiast jeśli zaświeci się lub miga podczas jazdy, może oznaczać awarię układu.
Kolejną kontrolką, którą zobaczymy głównie w dieslach, jest symbol puszki/tłumika z kropkami wewnątrz lub rury, z której wydobywają się gazy. Formy takiej kontrolki bywają różne, ale zawsze chodzi o układ oczyszczania spalin.
Może to być zarówno niski poziom czynnika AdBlue, jak i zapchany filtr DPF/FAP. Kontroli może także wymagać płyn Eolys (głównie francuskie auta). Kontrolka ta może się zapalić w czasie procesu wypalania sadzy z filtra cząstek stałych i wówczas stanowi jedynie informację. Jednak nie należy jej ignorować, ale w miarę możliwości utrzymywać stałą prędkość jazdy.
Zaświecenie się kontrolki z napisem ABS oznacza oczywiście awarię tego systemu i możliwość zablokowania się kół w trakcie hamowania. Jeśli na desce rozdzielczej wraz z tą kontrolką zapali się kontrolka hamulca, to wyraźny znak, że coś niedobrego dzieje się z systemem rozdziału siły hamowania. W niektórych autach producenci zainstalowali nawet odpowiednią kontrolkę z napisem EBD. Należy wówczas ostrożnie używać hamulców.
Symbol samochodu z dwoma zygzakami pod nim informuje o pracy systemu przeciwpoślizgowego - ESP/VSC lub kontroli trakcji. Kiedy kontrolka miga w czasie jazdy, to sygnał, że system działa prawidłowo. Kiedy świeci się na stałe, pomimo braku poślizgu, oznacza to awarię. Jest też bardzo podobna kontrolka z podpisem OFF, która oznacza, że system jest wyłączony.
Ciekawostka - w samochodach Toyoty kontrolka VSC, oznaczająca system przeciwpoślizgowy, zapala się także, kiedy problem dotyczy samego silnika. Najczęściej zapala się razem z kontrolką check engine.
Kontrolki zielone i niebieskie to tylko informacja
Kontrolki w takich kolorach o niczym nie ostrzegają, a jedynie informują o włączeniu jakiejś funkcji samochodu oraz sposobie jej pracy. Mogą to być zarówno światła, jak i tempomat czy inny z systemów asystujących. Z reguły niebieskie kontrolki dotyczą świateł drogowych lub niskiej temperatury silnika, kiedy nie ma wskaźnika.
[block position="indent-right"]21495[/block]