Nowa opłata za jazdę autem. Wiemy, kto będzie musiał zapłacić

Przyjęty jeszcze za czasu rządów Prawa i Sprawiedliwości Krajowy Plan Odbudowy przewidywał wprowadzenie opłat za samochody emitujące zanieczyszczenia. Gabinet Mateusza Morawieckiego nie zdążył jednak wprowadzić w życie założeń KPO dotyczących pojazdów. Ma stać się to w najbliższych miesiącach, a Ministerstwo Klimatu i Środowiska odpowiedziało Autokultowi na pytanie o to, jakie zasady mają obowiązywać.

"Polska zobowiązała się do reformy opłaty za korzystanie ze środowiska ponoszonej przez firmy w części transportowej. Zgodnie z KPO zmiany w opłacie należy wprowadzić do pierwszego kwartału 2026 r. Opłata za korzystanie ze środowiska jest płacona corocznie zgodnie z przepisami ustawy prawo ochrony środowiska. Opłata ma objąć przedsiębiorców, którzy dysponują więcej niż jednym samochodem" – napisał wydział komunikacji medialnej Ministerstwa Klimatu i Środowiska.

Mikroprzedsiębiorcy, korzystający w swojej działalności z jednego pojazdu, mogą więc spać spokojnie. Już wcześniej wiadomo było, że rozważane jest zwolnienie z daniny środowiskowej dla firm z jednym samochodem. Teraz wiadomo już, że takie rozwiązanie rzeczywiście zostanie zrealizowane. W przypadku firm wykorzystujących dwa lub większą liczbę pojazdów obowiązywać będzie nowa opłata środowiskowa.

Ile trzeba będzie zapłacić? MKiŚ w odpowiedzi na zapytanie redakcji Autokultu nie podaje konkretnej stawki. Warto wiedzieć jednak, jak wygląda to dziś. Wielu przedsiębiorców nie wie, że prawo już dziś nakazuje wnoszenie opłaty za emisję. W art. 273 Prawa ochrony środowiska czytamy: "Opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona za: 1) wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza (…)". Obecne stawki sprawiają, że opłata w przypadku samochodu osobowego wynosi od kilku do kilkunastu złotych. W art. 289 Prawa ochrony środowiska czytamy zaś, że jeśli należna opłata nie przekracza 800 zł, nie trzeba jej płacić, a jeśli nie przekracza 100 zł, nie trzeba raportować emisji marszałkowi. Nie byłoby więc zaskoczeniem, gdyby nowa opłata miała wynosić kilkaset złotych.

Nowa opłata środowiskowa dla przedsiębiorców ma realizować kamień milowy E4G w KPO. To jednak nie wszystko, do czego ten dokument zobowiązuje polskie władze. Jest jeszcze kamień milowy E3G (wprowadzenie opłaty rejestracyjnej od pojazdów emitujących zanieczyszczenia). Wiadomo już, że w Polsce będzie to zrealizowane za sprawą zmian w zasadach naliczania akcyzy.

Dziś wpływ na jej wysokość ma pojemność silnika samochodu. Niebawem ma się to zmienić i wysokość akcyzy będzie zależna od poziomu emisji CO2 lub/i NOx (tlenków azotu). To postawi w lepszej niż dziś sytuacji samochody hybrydowe, a w szczególności hybrydy plug-in. Nowa akcyza ma być uiszczana wyłącznie przy pierwszej rejestracji pojazdu w kraju.

Zmiany mają nastąpić też w opłatach za korzystanie z dróg dla pojazdów o dopuszczalnej masie całkowitej przekraczającej 3,5 t. Dziś w ramach systemu e-TOLL wysokość stawki zależy od masy pojazdu i spełnianej normy Euro. Niebawem zasady zostaną zmienione i do obecnych wytycznych dołączy kolejna: "opłata z tytułu kosztów zewnętrznych, nakładanej ze względu na zanieczyszczenie powietrza – nowej opłaty, różnicowanej ze względu na klasę emisji Euro". Wszystkie zmiany mają za zadanie przyspieszyć przejście użytkowników pojazdów spalinowych na samochody bezemisyjne.