Przyczepa i prawo jazdy kategorii B - jakie daje uprawnienia i co daje kod 96?

Prawo jazdy kategorii B uprawnia do kierowania samochodem o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony i ciągnięcia nim przyczepy. Są tu jednak spore ograniczenia, o których warto wiedzieć, ale żeby dobrze je zrozumieć, należy rozróżnić dwa często mylone ze sobą określenia:

• masa – rzeczywista masa pojazdu lub przyczepy,
• dopuszczalna masa całkowita (dmc) - formalnie największa masa, jaką może mieć pojazd, przyczepa lub zespół pojazdu i przyczepy, określona w dokumentach ww.

Podsumowując, masa to rzeczywista wartość, natomiast dmc to wartość określona w dokumentach i obie masy często nie mają na siebie wpływu. Przykładowo, samochód z dmc wynoszącym 3000 kg nie musi tyle ważyć, ale nie może ważyć więcej. To samo dotyczy przyczepy, która może mieć dmc 1000 kg, ale ważyć 500 kg, a mimo to w przepisach jest traktowana tak, jakby ważyła 1000 kg.

Warto jeszcze rozróżnić dwie kategorie przyczep:

• przyczepa lekka – dmc do 750 kg, bez hamulca,
• przyczepa inna niż lekka – dmc powyżej 750 kg, z hamulcem.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Prawo jazdy kategorii B nie określa masy ani dmc przyczepy, jaką można ciągnąć. Kategoria ta uprawnia do kierowania zespołem pojazdów o dmc nieprzekraczającym 3500 kg, co oznacza, że dmc pojazdu i przyczepy (łącznie) nie może przekraczać 3500 kg.

Wyjątkiem jest tu przyczepa lekka, której dmc w ogóle nie bierze się pod uwagę. Oznacza to, że jeśli twój pojazd ma dmc nawet 3500 kg, to możesz ciągnąc przyczepę lekką bez dodatkowych uprawnień.

W praktyce, chcąc precyzyjnie odpowiedzieć na pytanie o przyczepę, jaką można ciągnąć z kategorią B, trzeba znać dmc pojazdu. Przykładowo, jeśli pojazd ma dmc 2750 kg lub większe, to nie możemy ciągnąc przyczepy innej niż lekka (2750+750 kg = 3500 kg). Jeśli zaś auto ma dmc np. 2500 kg, to możemy ciągnąc przyczepę z dmc do 1000 kg.

Być może zauważyliście ten paradoks, że pojazd z większym dmc może ciągnąć przyczepę z mniejszym dmc niż pojazd z mniejszym dmc. Tylko pozornie nie ma to sensu, bo mówimy tu wyłącznie o uprawnieniach i dmc, a nie rzeczywistych masach, właściwościach czy ograniczeniach technicznych pojazdów.

Bardzo ważnym przepisem dotyczącym ciągnięcia przyczepy jest również przepis z art. 62 ustawy Prawo o ruchu drogowym, który mówi o masach rzeczywistych. I tu jest jasno określone, że masa przyczepy nie może w żadnym wypadku przekraczać masy pojazdu ciągnącego.

Kod 96, to wpis do prawa jazdy, który informuje o tym, że kierujący zdał egzamin państwowy na przyczepę, ale nie jest on równoznaczny z kategorią E (tzw. na przyczepy). Otóż kod 96 jest jedynie rozszerzeniem kat. B prawa jazdy o dodatkowe dmc. Tu limit dla zespołu pojazdów wynosi już 4250 kg.

W praktyce więc nie zmienia niczego dla kierującego pojazdem o dmc 3500 kg (3500+750 = 4250 kg), natomiast daje większe możliwości dla kierujących pojazdami z mniejszym dmc. Otóż mając pojazd z dmc np. 3000 kg, można ciągnąć przyczepę z dmc do 1250 kg. Byłoby to niedopuszczalne bez kodu 96.

Weźmy za przykład Volkswagena Tiguana (zdjęcie z dowodu rejestracyjnego poniżej), którego dmc wynosi 2330 kg, a maksymalne dmc przyczepy określono na 2300 kg. W praktyce oznacza to, że pojazd technicznie może ciągnąc przyczepę o masie niewiele mniejszej niż jego własna. Jednak są do tego potrzebne uprawnienia B+E, które pozwalają na kierowanie zespołem pojazdów składających się z pojazdu z dmc do 3500 kg i przyczepy z dmc do 3500 kg.

Jaką przyczepę można ciągnąc Tiguanem, posiadając tylko kategorię B lub B z kodem 96? Otóż posiadacz kategorii B może ciągnąć przyczepę do dmc do 1170 kg (3500-2330). Tymczasem posiadacz wpisu 96 może ciągnąć przyczepę z dmc do 1920 kg (4250-2330).

Gorzej mają właściciele samochodów terenowych, którzy nie mają innych uprawnień niż kategoria B. Przykładowo, Toyota Hilux ma dmc 3210 kg, ale dmc jej przyczepy wynosi aż 3500 kg. W praktyce nie można tym autem ciągnąć przyczepy innej niż lekka, jeśli kierowca ma tylko kategorię B (3210+750 = 3960 kg).

W przypadku posiadania kodu 96, kierujący Hiluxem może ciągnąć przyczepę z dmc do 1040 kg (4250-3210). W obu przypadkach przewagę ma samochód typu SUV, którego kierowca mając tylko kat. B może ciągnąć przyczepę z większym dmc niż kierowca Hilux z kodem 96.

Właściciel Hiluxa będzie miał większe możliwości dopiero, kiedy wyrobi sobie uprawnienia B+E (obowiązkowy kurs i egzamin). Wtedy swoim terenowym autem może pociągnąć przyczepę z dmc do 3500 kg, ale musi pamiętać, że masa przyczepy nie może przekroczyć 3210 kg i to pod warunkiem, że wcześniej dociąży swoje auto do takiej masy rzeczywistej.