Następny dzień po imprezie: ryzyko jest większe, niż myślisz

Wielu kierowców zatrzymanych na jeździe pod wpływem alkoholu nie jest świadomych, że nie powinni siedzieć za kółkiem. Sądzą, że skoro pili dzień wcześniej, zdążyli już wytrzeźwieć. To zdecydowanie błędne myślenie.

W Polsce, która należy do grona krajów europejskich z surowszym podejściem do prowadzenia pojazdów po alkoholu, granica alkoholu wynosi 0,2 promila i jak pokazuje praktyka, łatwo ją przekroczyć. Co się wtedy dzieje?

Odróżniamy stan po spożyciu alkoholu – od 0,2 do 0,5 promila – od jazdy w stanie nietrzeźwości – powyżej 0,5 promila. W pierwszej sytuacji kierowcę może czekać kara finansowa nie niższa niż 2500 złotych, 15 punktów karnych i zakaz prowadzenia pojazdów przez okres od 6 miesięcy do 3 lat. Konsekwencje rosną jednak wraz z ilością alkoholu we krwi.

Za prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości (powyżej 0,5 promila) grozi grzywna, ograniczenie wolności lub nawet do 3 lat więzienia. Ponadto nakładany jest zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz obowiązek zapłaty na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej kwoty między 5 a 60 tys. zł.

Artykuł kontynuowany jest poniżej załączonego materiału wideo

Osoby, które wcześniej zostały skazane za kierowanie pojazdem po alkoholu, mogą oczekiwać jeszcze surowszych konsekwencji. Od 1 października kara dla takich kierowców może sięgnąć do 5 lat więzienia. W jeszcze bardziej niekorzystnej sytuacji znajdują się osoby, które spowodują wypadek, będąc pod wpływem alkoholu. W takiej sytuacji znowelizowane w październiku 2023 r. prawo przewiduje kary do 16 lat pozbawienia wolności.

Przeciętnie ludzki organizm potrzebuje około 3 godzin, aby zmetabolizować 30 gramów czystego alkoholu, co w przeliczeniu na różne trunki wygląda następująco:

• 50 gramów wódki = 20 gramów etanolu (czystego alkoholu)

• 100 ml wina = 12 gramów etanolu

• 0,5 litra piwa = 25 gramów etanolu

Niestety, brak jest uniwersalnego algorytmu, który umożliwiłby jednoznaczne stwierdzenie, kiedy po wypiciu alkoholu możemy bezpiecznie kierować pojazdem. Różne czynniki jak zmęczenie, stres, spożycie kofeiny czy tytoniu, a także płeć i indywidualne cechy przemiany materii mogą wpływać na opóźnienie metabolizmu alkoholu. Często zdarza się, że kierowcy czują się dobrze i decydują się na prowadzenie. Podczas kontroli drogowej okazuje się, że zawartość alkoholu w ich krwi przekracza dozwolone normy.

Wielu kierowców zatrzymanych za jazdę pod wpływem alkoholu to osoby, które wsiadły za kółko dzień po libacji. Nie można zakładać, że po wyspaniu się, jedzeniu i nawodnieniu organizmu jesteśmy gotowi do jazdy, jeśli nie minął wymagany czas na przetworzenie alkoholu. Alkohol będzie wykrywalny w wydychanym powietrzu aż do momentu, kiedy organizm całkowicie się z nim upora. Dlatego rutynowa kontrola drogowa może zaowocować poważnymi konsekwencjami.

Stężenie alkoholu w organizmie na poziomie 1 promila można osiągnąć po wypiciu dwóch półlitrowych butelek piwa. Bezpieczniej jest prowadzić pojazd dopiero po 24 godzinach od wypicia pół litra mocnego alkoholu. Inne scenariusze również można określić za pomocą dostępnych w sieci narzędzi.

Do oceny czasu niezbędnego na metabolizację alkoholu korzystałem z narzędzi online, takich jak wirtualny alkomat na stronie Autocentrum.pl i innych kalkulatorów tego typu. W moich przeliczeniach zakładam, że mężczyzna ma 1,8 m wzrostu i waży 80 kg, a kobieta ma 1,65 m wzrostu i waży 60 kg. Zakładam również, że spożywane alkohole są przyjmowane w ciągu jednej godziny, w towarzystwie lekkiego posiłku.

I co się okazuje? Spożycie jednego kieliszka (175 ml) wina przez kobietę skutkuje poziomem 0,33 promila alkoholu we krwi. U mężczyzny ta sama ilość wina podniesie poziom alkoholu we krwi maksymalnie do 0,26 promila. Aby mieć niemal pewność, że jesteśmy gotowi do kierowania pojazdem, mężczyzna powinien poczekać 1 godzinę i 15 minut, a kobieta 1 godzinę i 30 minut.

Gdy mężczyzna wypije dwie butelki piwa, poziom alkoholu we krwi może być bliski 0,7 promila. Dla kobiety może to być nawet 1,1 promila. Bezpieczne podejście do prowadzenia pojazdu pojawia się wówczas po 4 godzinach i 50 minutach dla mężczyzny oraz 5 godzinach i 45 minutach dla kobiety.

A co w przypadku butelki wina we dwoje? Zakładając, że kobieta i mężczyzna wypiją po równo 375 ml wina o zawartości 13 proc. alkoholu, wówczas u mężczyzny poziom alkoholu we krwi wyniesie 0,56 promila, a musi upłynąć 3 godziny i 30 minut od momentu zakończenia spożywania alkoholu. Kobieta osiągnie poziom 0,95 promila i będzie mogła prowadzić pojazd dopiero po 6 godzinach.

W trzecim scenariuszu, zakładając spożycie 150 ml alkoholu o mocy 40 proc., poziom alkoholu we krwi jest znacznie wyższy. Dla kobiety maksymalny poziom alkoholu we krwi wyniesie 1,4 promila, a u mężczyzny 0,8 promila. Czas, po którym można bezpiecznie prowadzić pojazd, wynosi wtedy 6 godzin i 45 minut dla kobiety oraz 6 godzin dla mężczyzny.

Oczywiście wartości te są jedynie orientacyjne. Rzeczywiste tempo trzeźwienia może zależeć od wielu czynników, takich jak wiek, czas spożywanego alkoholu, rodzaj i ilość towarzyszących posiłków, aktywność fizyczna czy indywidualne cechy organizmu. Jeśli mamy wątpliwości, czy już możemy prowadzić, najlepiej jest sprawdzić swój stan w komisariacie policji. Każda jednostka dysponuje profesjonalnym alkomatem, który pozwoli nam to zrobić. Jadąc na komendę, lepiej nie wsiadać za kółko, tylko poprosić kogoś o podwiezienie, pojechać autobusem lub po prostu iść piechotą.