Monitoring pojazdów sposobem na obniżenie kosztów utrzymania floty

Przyczyn wysokich kosztów związanych z obsługą floty pojazdów jest wiele. Zużycie paliwa, niewłaściwy styl jazdy, naprawy czy regularny serwis, to wydatki, które w największym stopniu wliczają się do kosztów utrzymania floty samochodowej.

Dla wielu fleet managerów odpowiednie zarządzanie parkiem stanowi nie lada wyzwanie. Są jednak sposoby, które pozwalają efektywnie zarządzać i co więcej w niektórych przypadkach nawet zredukować koszty związane z flotą przedsiębiorstwa.

W tym celu warto wykorzystać rozwiązania telematyczne. Czym one są? Są to telekomunikacyjne, informatyczne i informacyjne rozwiązania automatycznego sterowania dostosowane do potrzeb obsługiwanych systemów. Najczęściej tego typu rozwiązania stosuje się w takich dziedzinach telematyki jak: transport, medycyna czy przemysł.

Na rynku rozwiązań telematycznych jest ich kilka rodzajów, które wykorzystują różne urządzenia, oprogramowania oraz systemy. Wśród nich można wymienić:

• wykorzystujące komunikację elektroniczną, łączące poszczególne elementy systemu telematycznego – WAN, LAN, sieć telekomunikacyjna, systemy satelitarne,
• wykorzystujące czujniki pomiarowe, kamery wideo czy radary, w celu pozyskania informacji,
• wykorzystujące systemu GIS i systemy kontroli dostępu do prezentacji informacji dla administratorów systemu telematycznego,
• wykorzystujące sygnalizację świetlną, radiofonię czy technologię internetową (WWW, SMS), w celu prezentacji informacji dla użytkowników systemu.

Do najważniejszych funkcji systemów telematycznych zalicza się funkcje operowania informacją. Dotyczy to kwestii jej pozyskiwania, przetwarzania, dystrybucji i wykorzystania w procesach decyzyjnych. Zauważa się to w szczególności w transporcie, gdzie układy te wsparte są dodatkowo przez systemy pomiarowe.

Według różnych źródeł sektor związany z telematyką rozwijać się będzie jeszcze szybciej niż do tej pory. W raporcie firmy analitycznej Frost & Sullivan można przeczytać, że "wykorzystując technologię connected truck, operatorzy floty będą mogli zoptymalizować takie czynniki, jak zużycie paliwa, konserwacje i wynagrodzenie kierowców, które w sumie tworzą ponad 60 proc. całkowitego kosztu posiadania.

Koszt części, w tym smarów i opon, w przypadku ciężkiego pojazdu komercyjnego może przekroczyć w ciągu roku 3000 dol., a zastosowanie predykcyjnej konserwacji obniży go niemal o 20 proc.".

Z kolei w raporcie Markets and Markets zaznacza się, że wartość rynku komercyjnej telematyki pojazdowej zwiększy się z 7,3 mld dol. w 2017 roku do 18,4 mld dol. w 2022 roku. Przy tym założeniu średnia roczna stopa wzrostu wynosi 20,3 proc.

Warto też nadmienić, że w przypadku telematyki komercyjnej dla m.in. zarządcy floty czy firm logistycznych, największe znaczenie mają takie elementy jak: poprawa efektywności i wydajności, zmniejszenie szkodowości floty (zwiększenie bezpieczeństwa), ograniczenie zużycia paliwa czy obniżenie kosztów operacyjnych. Według analityków z HS Markit do roku 2022 r. ponad 85 proc. nowych pojazdów w Ameryce Północnej i Europie będzie wyposażonych w telematykę.

We flotach pojazdów lwią część wydatków związanych z ich eksploatacją stanowi zakup paliwa. W niektórych przypadkach może on sięgać nawet 40–50 proc. całego budżetu flotowego.

Dlatego też optymalizacja tego czynnika jest nad wyraz ważna. Odpowiednie zarządzanie w oparciu o rzeczywiste dane (np. wykorzystanie telematyki) może wygenerować oszczędności od 15 do nawet 40 proc. właśnie przez ograniczenie zużycia paliwa.

Jednym ze sposobów kontroli zużycia paliwa jest wykorzystanie kart paliwowych. Dzięki nim jest łatwy dostęp do informacji zawartych w raportach zbiorczych, generowanych przez dostawców tej usługi. Wnikliwe zestawienia umożliwiają nie tylko sprawdzenie który z kierowców jest najmniej ekonomiczny, ale też pozwala na wykrycie wszystkich nadużyć i co ważniejsze ich wyeliminowanie.

Kolejnym istotnym czynnikiem w przypadku flot pojazdów są: amortyzacja i serwisowanie. Jak łatwo się domyślić zwiększają się one wraz z pokaźnością parku samochodów. W tym przypadku niektórych czynników stałych nie da się uniknąć. Zalicza się do tego choćby konieczność wykonywania przeglądów technicznych.

Można natomiast kontrolować sposób użytkowania pojazdów. W tym pomaga telematyka oraz regularne monitorowanie stanu aut. Tutaj kluczową rolę odgrywa styl jazdy kierowcy. Jeżeli ma on agresywny styl to konieczna będzie częstsza wymiana np. tarcz i klocków hamulcowych.

W tym celu dobrym rozwiązaniem są systemy telematyczne. Pozwalają one na bieżąco śledzić przeciążenia podczas jazdy oraz zmiany prędkości poruszania się.

Na podstawie zebranych informacji zarządca floty (fleet manager) może wyciągnąć konsekwencje albo wysłać danego kierowcę na kurs z eco-drivingu. Na tego typu szkoleniach kierowcy nie tylko nauczą się jak efektywniej jeździć autem, ale również wpłynie to na zmniejszenie szkodowości oraz zużycia poszczególnych elementów.

Przykładowe wyliczenia pokazują, że oszczędności płynące z aktywnego wykorzystywania eco-drivingu mogą przynieść od 5 do nawet 25 proc. oszczędności.

Według wyliczeń niemieckiego stowarzyszenia nadzoru technicznego – GTU, wynika, że nawet taki czynnik jak za małe ciśnienie w oponach może zwiększyć zużycie paliwa (niedopompowanie opon o 0,6 bara może przełożyć się na wzrost zużycia paliwa o 4 proc.).

Jak weźmiemy jeszcze pod uwagę taki czynnik jak liczba kilometrów pokonywana co roku przez pojazdy to skala wydatków może okazać się znacząca, a przecież przy odpowiednim monitoringu można tych kosztów uniknąć.

Ważne jest też odpowiednie planowanie trasy przejazdowej. Jej optymalizacja choćby pod względem długości wiąże się bezpośrednio z oszczędnościami zarówno pod względem czasu, jak i kosztów eksploatacji.

Pomocą przy tego typu działaniach są programy do zarządzania flotą, wykorzystujące najnowsze rozwiązania telematyczne. Posiadają one cyfrowe mapy oraz nadajniki GPS, które na podstawie zaznaczonych miejsc w których należy się pojawić, wyznaczają najkrótszą trasę przejazdu.

Optymalizacja jest na tyle zaawansowana, że kryterium przy wyborze nie jest tylko i wyłącznie trasa przejazdu, ale również obecne położenie geograficzne czy preferowany czas dojazdu. Na koniec generowane są raporty, na których podstawie można sprawdzić, czy optymalizacja była odpowiednia.

W przypadku planowania podróży należy również wymienić konieczność optymalnego zarządzania obowiązkowymi przeglądami pojazdów. Według GUS w ciągu roku 1/3 przejazdów w Polsce i 1/4 w Europie to tak zwane puste przebiegi.

Wcześniejsze ustalenie terminów pozwoli tak zaplanować działania pracowników, aby wyłączenie pojazdu z floty na jeden dzień nie spowodował znaczących strat albo wiązało się z koniecznością wypożyczenia dodatkowego auta.

Sektor usług telematycznych cały czas się rozwija. Firmy dostrzegają zalety korzystania z tych rozwiązań i zauważają oszczędności z tego płynące. Kontrola nad flotą pojazdów jest istotnym elementem w optymalizacji kosztów. W związku z tym korzystanie z nowoczesnych rozwiązań jest czymś naturalnym i logicznym. Biorąc pod uwagę możliwości oszczędności to zakup systemu i podzespołów telematycznych szybko się zbilansuje.