Droga wewnętrzna "wyjęta spod prawa"? Nie do końca i nie zawsze
Tablice informujące o wjeździe do strefy ruchu i na drogę wewnętrzną są praktycznie takie same, a różnią się jedynie napisem. Zasady, jakie tam panują, są jednak różne – przynajmniej teoretycznie. Wbrew pozorom drogi wewnętrzne nie są miejscem, w którym można uprawiać samowolkę.
24.08.2020 | aktual.: 22.03.2023 10:30
Drogi wewnętrzne są niemalże "wyjęte spod prawa". Można tak powiedzieć, ponieważ policja na nich z reguły nie interweniuje (chyba że na wezwanie), nie kontroluje kierowców, a przepisy dotyczące ruchu pojazdów prawie na nich nie obowiązują.
Co do zasady można na takich drogach jeździć bez świateł, bez pasów, bez dokumentów. Drogi wewnętrzne rządzą się odmiennymi prawami niż na przykład strefy ruchu, które... obejmują niektóre drogi wewnętrzne.
Co obowiązuje na drogach wewnętrznych?
Prawo o ruchu drogowym jasno określa, gdzie obowiązują zasady opisane w całej ustawie. Dotyczy to dróg publicznych, stref zamieszkania i stref ruchu. Zatem według ogólnej zasady dróg wewnętrznych nie obejmuje. Jednak okazuje się, że nie do końca.
Otóż przepisy kodeksu drogowego stosuje się również na drogach wewnętrznych, ale jedynie w zakresie:
- koniecznym dla uniknięcia zagrożenia bezpieczeństwa osób;
- wynikającym ze znaków i sygnałów drogowych.
Drogi wewnętrzne zwykle są położone na obszarach prywatnych, takich jak sklepowe lub osiedlowe parkingi czy tereny przedsiębiorstw i to do właściciela obszaru należy określanie na nich zasad. Dlatego jeśli postawi na nim konkretny znak drogowy, to w myśl powyższego punktu 2 jest on obowiązujący. Jeśli pojawi się sygnalizacja świetlna, na przykład na wyjeździe z parkingu podziemnego, to również sygnały są wiążące dla kierowców.
Nieco bardziej ogólnie zapisany jest punkt 1. Można go bowiem rozumieć w sposób następujący: "póki nikomu nic nie grozi, można wszystko". Z drugiej jednak strony niemal cała ustawa "Prawo o ruchu drogowym" jest napisana pod kątem bezpieczeństwa. Może to więc dotyczyć np. nadmiernej prędkości czy jazdy poślizgami. Jest tu jednak duże pole do interpretacji.
Jeśli drogą wewnętrzną jest droga na terenie zakładu produkcyjnego i poruszamy się z nadmierną prędkością w godzinach pracy, to może to powodować zagrożenie. Ale czy powoduje w godzinach nocnych, kiedy na terenie zakładu ma prawo przebywać wyłącznie pracownik ochrony? Można przyjąć ogólną zasadę, że na drodze wewnętrznej nie obowiązują wyłącznie te przepisy, których złamanie nie stanowią zagrożenia, więc karane nie będzie np.:
- używanie pojazdu bez OC,
- używanie pojazdu bez tablic rejestracyjnych,
- używanie pojazdu niedopuszczonego do ruchu,
- brak niezbędnego wyposażenia (gaśnica, trójkąt)
- jazda z pękniętą szybą,
- pozostawienie źle zaparkowanego pojazdu,
- pozostawienie silnika włączonego na dłużej niż 1 min,
- pozostawienie pojazdu bez zabezpieczenia przed kradzieżą,
- postawienie pojazdu na przeznaczonym dla innej osoby miejscu,
- jazda bez świateł w dzień.
Również kierowanie pojazdem bez uprawnień nie musi stanowić zagrożenia. Jest natomiast sporo pytań o jazdę pod wpływem alkoholu.
Nie, na drodze wewnętrznej nie można kierować pojazdem pod wpływem alkoholu, tak jak nigdzie indziej. Kodeks karny wyjaśnia to jednoznacznie w Art. 178a. § 1.:
"Kto, znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2".
Nie ma tu wyłączenia ze względu na drogę. Oczywiście, że na terenie prywatnym, a nawet na drodze wewnętrznej nie spotkamy przypadkowego patrolu policji, ponieważ nie jest to obiektem zainteresowania funkcjonariuszy, ale trzeba mieć świadomość, że np. pracownik ochrony może wezwać policję na przysklepowy parking lub teren przedsiębiorstwa, a funkcjonariusz ma wówczas prawo skontrolować trzeźwość kierującego.
Co warto wiedzieć o drodze wewnętrznej?
Przede wszystkim to, że ma inny status niż drogi określone na początku kodeksu drogowego, czyli drogi publiczne, strefy ruchu i strefy zamieszkania. Nawet wtedy, kiedy nawierzchnia drogi wewnętrznej nie różni się od nawierzchni drogi, do której przylega.
Oznacza to tyle, że wyjazd z drogi wewnętrznej na drogę publiczną nie musi być oznakowany i wyjeżdżając na drogę publiczną, włączamy się do ruchu – jakbyśmy wjeżdżali z pobocza. Co więcej, skrzyżowanie drogi wewnętrznej z inną drogą nie jest nawet skrzyżowaniem w myśl "Prawa o ruchu drogowym".
Strefa ruchu może być drogą wewnętrzną, ale…
Obecnie większość dróg wewnętrznych jest objętych strefą ruchu. Przed wjazdem i na wyjeździe stoją wówczas stosowne znaki (D-52), które, pomimo iż "otwierają" i "zamykają" drogę wewnętrzną, to w praktyce zmieniają na niej zasady. Otóż droga wewnętrzna oznakowana jako strefa ruchu staje się drogą, na której obowiązują wszystkie ogólne zasady z "Prawa o ruchu drogowym".
Nie jest to jednak jedyna taka sytuacja, kiedy na drodze wewnętrznej obowiązują przepisy. Kiedy nad tablicą "droga wewnętrzna" pojawi się znak "strefa zamieszkania" (D-40), to wówczas na takiej drodze wewnętrznej obowiązują przepisy jak dla strefy zamieszkania.