Pierwszy polski ślad, czyli historii Fiata część 2 [geneza motoryzacji]

Model 509, zaprezentowany przez Fiata w 1925 roku, należał do samochodów produkowanych z uwzględnieniem  wyjątkowych gospodarczych aspektów tamtych czasów. Od lat upraszczano i racjonalizowano metody produkcji, stosując coraz częściej nowoczesne techniki spawalnicze.

509 zaliczono do aut klasy średniej. Dostępny był jako limuzyna, kabriolet i coupe w dwóch wersjach: Spider i Torpedo. Fiat przy okazji wprowadzenia tego samochodu na rynek wprowadził także nowy system finansowania. Otóż było to jedno z pierwszych aut na świecie sprzedawane na raty. Ogromnie zwiększyło to popularność 509.

Samochód był napędzany silnikiem o pojemności 0,9 litra o mocy 22 KM. W większości samochodów z lat dwudziestych dźwignia hamulców i zmiany biegów znajdowała się na zewnątrz pojazdu. Fiat jednak zdecydował się na umieszczenie ich wewnątrz samochodu, czym znacznie wyprzedził swoją epokę.

W 1932 roku zaprezentowano trzybiegowy model 508, znany także jako „Balilla”. Wkrótce to auto stało się zdecydowanie najbardziej popularnym produktem włoskiego koncernu. Podstawowa wersja kosztowała 10000 lirów i miała czterocylindrowy silnik oraz hamulce hydrauliczne. Silny i solidnie zbudowany samochód zyskał wśród użytkowników przydomek „minimum charge” z powodu wyjątkowo niskiego zużycia paliwa. Spalał średnio 8 litrów na 100 km. Trzeba pamiętać, że część modeli 508 była produkowana w Polsce.

Włosi zakochali się też w jednej z odmian 508, a mianowicie S Balilla Sport. Ten dwumiejscowy roadster zadebiutował rok po rozpoczęciu produkcji swojej wersji bazowej. Zachwycał nie tylko karoserią zaprojektowaną przez firmę Ghia, lecz także czterocylindrowym silnikiem rzędowym, rozwijającym moc 36 KM. W silnikach rocznika 1934/35 zawory stojące zastąpiono zaworami wiszącymi, co skutkowało wzrostem mocy o 6 KM.

Konstrukcja ważąca 600 kg zapewniała wiele wrażeń. Była w stanie rozpędzić się do 100 km/h, a w mocniejszych wersjach 115 km/h. Dzięki składanej przedniej szybie można było liczyć na przyjemną bryzę powietrza podczas jazdy we włoskich upałach. Auto było wyposażone już w czterostopniową skrzynię biegów, ze zsynchronizowanymi dwoma ostatnimi przełożeniami.

Wprowadzony na rynek w 1935 roku Fiat 150 zwieńczył lata badań koncernu nad stosowaniem karoserii aerodynamicznych. Nigdy jednak nie zyskał takiej popularności, na jaką liczyli przedsiębiorcy z Turynu.