Czy auto może już ruszyć? Przepisy mówią wprost

Odkąd mandat za nieprawidłowe zachowanie kierowcy w okolicach przejścia dla pieszych wynosi 1500 zł, w takich miejscach czasami dochodzi do absurdalnych sytuacji. Trzeba sięgnąć do przepisów i dokładnie je przeczytać, by zrozumieć, co nam wolno, a czego naprawdę nie.

Zasadnicze pytanie brzmi: czy kierowca po zatrzymaniu się celem ustąpienia pieszemu pierwszeństwa może ruszyć, jeśli pieszy już zszedł z jego pasa ruchu, ale nie zszedł z jezdni?

Wielu kierowców się obawia i czeka aż pieszy całkowicie opuści jezdnię. To dobry nawyk zgodny z zasadą ograniczonego zaufania, ale przeanalizujmy art. 13. ust 1a ustawy Prawo o ruchu drogowym, który rozwiewa wątpliwości:

"Pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem. Pieszy wchodzący na przejście dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, z wyłączeniem tramwaju".

Istotny jest również art. 26 ust. 1 jest istotny: "Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu albo wchodzącemu na to przejście".

W obu przypadkach nie ma słowa o tym, że kierujący pojazdem nie może wjechać na przejście dla pieszych, kiedy pieszy się na nim znajduje. Nie ma też wzmianki o tym, że kierujący musi się zatrzymać przed przejściem, jeśli pieszy się na tym przejściu znalazł. W jednym i drugim artykule chodzi wyłącznie o to, by:

• nie zagrażać bezpieczeństwu pieszego
• ustąpić pierwszeństwa pieszemu

W obu przypadkach pojazd należy zatrzymać przed przejściem, jeśli wymagają tego okoliczności, ale nie dlatego, że tak nakazują przepisy, które mówią wprost o zmniejszeniu prędkości, zachowaniu szczególnej ostrożności i ustąpieniu pierwszeństwa.

Pierwszeństwo pieszy ma wtedy, kiedy znajduje się na przejściu dla pieszych lub na nie wchodzi. Jednak ustąpienie pierwszeństwa nie polega na bezwzględnym zatrzymaniu się niezależnie od okoliczności, lecz na "... powstrzymaniu się od ruchu, jeżeli ruch mógłby zmusić pieszego do zatrzymania się, zwolnienia lub przyspieszenia kroku".

W praktyce więc, jeśli pieszy opuścił już pas ruchu, na którym stoimy, możemy ruszyć, nawet jeśli wciąż znajduje się na przejściu. Taki manewr nie zagraża jego pierwszeństwu, ale jeszcze należy pamiętać, by zachować ostrożność, bo pieszy może nagle zawrócić i znów wejść nam pod koła. Nie można też ruszyć zbyt wcześnie, bo jeśli pieszy się wystraszy i przyspieszy kroku, to zostanie spełniona definicja nieustąpienia pierwszeństwa.