Wypadek drogowy z udziałem obcokrajowca [przepisy prawne]

Każde zdarzenie drogowe zawsze stanowi bardzo stresujące doświadczenie dla wszystkich jego uczestników. Dodatkowe komplikacje pojawiają się w momencie, gdy sprawcą jest obcokrajowiec. Podpowiadamy, jak zachować się w takiej sytuacji i gdzie zwrócić się po odszkodowanie.

Robert Lorenc:

W przypadku wypadku komunikacyjnego z udziałem obcokrajowca, do którego doszło na terytorium Polski należy spisać numer rejestracyjny i markę pojazdu sprawcy szkody, numer jego polisy ubezpieczeniowej i nazwę ubezpieczyciela. Zabezpieczeniem będzie także sporządzenie przez sprawcę oświadczenia o okolicznościach zdarzenia. Towarzystwa ubezpieczeniowe mające siedzibę poza granicami naszego kraju mają swoich reprezentantów również na terenie Polski. Do nich należy obowiązek likwidacji szkody.

W przypadku szkody powstałej poza granicami Polski, w każdym kraju członkowskim Unii Europejskiej występuje tzw. reprezentant, który ma za zadanie prowadzić proces likwidacji szkody. Udział reprezentanta jest potrzebny aż do momentu zakończenia postępowania likwidacyjnego przed zagranicznym ubezpieczycielem. Jeżeli natomiast poszkodowany jest niezadowolony z wyniku postępowania likwidacyjnego i postanawia dochodzić swych praw przed sądem, to ma możliwość dochodzenia swych roszczeń przed sądem polskim, właściwym według swojego miejsca zamieszkania.

Informacje o tym jaki zakład jest reprezentantem zagranicznego towarzystwa ubezpieczeniowego ustala i udostępnia na wniosek poszkodowanego Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, uzyskując je z ośrodków informacji państw członkowskich Unii Europejskiej. Udostępnienie tych informacji jest bezpłatne. Reprezentant do spraw roszczeń jest obowiązany, w terminie 3 miesięcy od zgłoszenia żądania odszkodowawczego, do udzielenia odpowiedzi na zgłoszone żądanie odszkodowawcze wraz z uzasadnieniem. Informację o zgłoszeniu żądania odszkodowawczego organ odszkodowawczy przekazuje organowi odszkodowawczemu w państwie członkowskim Unii Europejskiej, w którym siedzibę ma zakład ubezpieczeń posiadacza pojazdu mechanicznego. Organ odszkodowawczy podejmuje czynności w celu ustalenia odpowiedzialności za spowodowanie szkody i wysokości odszkodowania w terminie 60 dni od dnia otrzymania żądania odszkodowawczego.

Poważny kłopot stanowi wypadek z udziałem nieubezpieczonego pojazdu z zagraniczną rejestracją. Dotyczy to zarówno zdarzeń na terenie Polski, jak i całej Europy. Polacy poszkodowani na terenie naszego kraju przez kierujących tego typu autami otrzymują odszkodowanie albo z Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego albo z Polskiego Biura Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, w zależności od tego, gdzie zarejestrowany był nieubezpieczony pojazd sprawcy szkody. W przypadku gdy samochód sprawcy zarejestrowany był w jednym z krajów Unii Europejskiej szkodę należy zgłosić do PBUK, a gdy w kraju spoza UE - do UFG. W 2015 roku UFG wypłacił polskim obywatelom łącznie 1,1 mln złotych odszkodowań za wypadki spowodowanie przez nieubezpieczonych cudzoziemców z krajów spoza UE. Była to kwota 2,5 razy większa niż rok wcześniej. Kierujący takimi pojazdami spowodowali 123 wypadki na terenie Polski, co oznacza 16-procentowy wzrost w stosunku roku 2014. Samochody sprawców tych wypadków najczęściej zarejestrowane były na Ukrainie, Białorusi oraz w Rosji.

Jednak w grupie odszkodowań za wypadki spowodowane przez nieubezpieczone pojazdy z zagraniczną rejestracją znacznie większą pulę wypłat UFG stanowią te spowodowane przez kierujących autami z rejestracją, do której nie przyznaje się żaden kraj. Chodzi tutaj o samochody sprowadzone do Polski na obcych tablicach rejestracyjnych, które straciły już swoją ważność. W takiej sytuacji pojazd powinno się niezwłocznie zarejestrować w Polsce i wykupić dla niego ubezpieczenie OC. Niestety, niektórzy się z tym nie spieszą. A to prosta droga do problemów. Jeżeli kierujący takim pojazdem spowoduje na terenie Polski wypadek, w którym poszkodowani zostaną polscy obywatele, to odszkodowanie wypłaca im UFG. Jednak potem Fundusz występuje o zwrot tych odszkodowań, zarówno do sprawców takich wypadków, jak i do posiadaczy nieubezpieczonych pojazdów, mających nieaktualne zagraniczne tablice rejestracyjne. W zeszłym roku do UFG zgłoszono 298 szkód tego typu (w 2014 roku było ich 322). Fundusz wypłacił za nie odszkodowania opiewające na kwotę 2,8 mln złotych (blisko dwa razy wyższa niż w 2014 roku).

W przypadku braku polisy przez sprawcę warto wezwać policję, która sporządzi notatkę dotyczącą przebiegu wypadku oraz winy sprawcy. Notatka policyjna jest dowodem winy sprawcy wypadku. Wówczas można dochodzić odszkodowania bezpośrednio od sprawcy wypadku na drodze sądowej.

Dziękuję za pomoc przy tekście prawnikom programu prawnicy.trynid.pl udzielających porad prawnych za pośrednictwem telefonu oraz mailowo.*