Jazda na oponach zimowych latem. Dużo większe ryzyko niż myślisz

Sytuacja jest podobna. Zimowe opony nie nadają się do jazdy latem równie mocno, co letnie opony zimą. W Polsce i niektórych krajach Europy nie istnieje przymus używania zimowych opon zimą, a więc nie ma też obowiązku stosowania letnich opon latem. Uważam jednak, że jazda na "zimówkach" latem jest równie ryzykowna, jak na letnich zimą. Wystarczy parę argumentów, by wam to uzmysłowić.

Po pierwsze, kierowcy jeżdżący zimą na letnich oponach mają świadomość większego ryzyka, więc zazwyczaj stosują bardziej ostrożną jazdę, zdając sobie sprawę, że poślizg oraz droga hamowania są bardziej niebezpieczne w takich warunkach.

Po drugie, zimą statystycznie jest mniej wypadków niż latem. Dodatkowo latem często jeździmy szybciej. Po trzecie, zimą mamy warunki drogowe podobne do jesieni lub wiosny, więc w wyższych temperaturach (np. 10 st. C) opona letnia może sprawdzić się równie dobrze lub lepiej niż zimowa, szczególnie na mokrej nawierzchni.

A jak to jest z latem? Latem jest najwięcej wypadków. Zimowe opony gorzej radzą sobie w wysokich temperaturach oraz na suchej i mokrej nawierzchni. Boczna część opony jest bardziej elastyczna, co przy nagłej zmianie kierunku powoduje, że auto zachowuje się, jakby jechało po mokrej nawierzchni. Ponadto często kierowcy decydują się na "dojeżdżanie" "zimówek" latem, co sprawia, że są one już dość zużyte i mało efektywne.

Niezależne testy pokazują, że ryzyko wypadku na zimowych oponach w lecie jest znaczące. Droga hamowania na suchej nawierzchni wydłuża się o kilka, a na mokrej nawet o kilkanaście metrów. Zimowe opony gorzej radzą sobie również z aquaplaningiem.

Można dostać mandat nie wprost za jazdę na "zimówkach". Chodzi tu raczej o "dojeżdżanie" opon. Istnieją dwa standardy zużycia opon. Jeden jest określony w przepisach – bieżnik nie może być płytszy niż 1,6 mm.

Istnieje także wskaźnik TWI (w nowych oponach to standard), który pokazuje dopuszczalną głębokość rowków bieżnika. Wskaźnik ten znajduje się w kilku miejscach i może się zdarzyć, że w jednym miejscu zużycie osiągnie wskaźnik, mimo że bieżnik w innych miejscach to nadal 1,6 mm.

Dodatkowym czynnikiem jest szybkie zużywanie się zimowych opon latem, co oznacza, że choć dzisiaj mają jeszcze odpowiedni bieżnik, za tydzień mogą go już nie mieć.

Jeśli policjant zauważy podczas kontroli, że opony wg wskaźnika TWI są zużyte, może zatrzymać dowód rejestracyjny za "zły stan ogumienia" i wystawić mandat. W praktyce najczęściej do 500 zł, choć teoretycznie może wynosić nawet do 3000 zł.

Nie ma ryzyka w odniesieniu do polisy OC. Poszkodowany zawsze otrzyma odszkodowanie, nawet jeśli samochód miałby zużyte opony. Właściciel pojazdu może jednak napotkać problemy, gdy w wyniku wypadku na zużytych oponach powstaną duże szkody. W takiej sytuacji może zostać ocenione przyczynienie się do powstania szkody na podstawie art. 362 Kodeksu cywilnego:

"Jeżeli poszkodowany przyczynił się do powstania lub zwiększenia szkody, obowiązek jej naprawienia ulega odpowiedniemu zmniejszeniu stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron“.

Poszkodowany otrzyma pełne odszkodowanie, ale ubezpieczyciel może domagać się regresu od winnego wypadku, który miał zużyte opony.

Co jednak z zimowymi, ale niezużytymi oponami? W takiej sytuacji nie ma mowy o przyczynieniu się do szkody w przypadku wypłaty z OC. Ale polisa AC to całkiem inna kwestia.

Ubezpieczyciele formułują niektóre zapisy w umowach tak, by zmniejszyć wysokość odszkodowania lub przerzucić część kosztów na klienta. Można tu napotkać pojęcie "rażącego niedbalstwa".

Art. 827 §1 k.c. stwierdza:

"Ubezpieczyciel jest wolny od odpowiedzialności, jeżeli ubezpieczający wyrządził szkodę umyślnie; w razie rażącego niedbalstwa odszkodowanie nie należy się, chyba że umowa lub ogólne warunki ubezpieczenia stanowią inaczej lub zapłata odszkodowania odpowiada w danych okolicznościach względom słuszności".

Jazda na zimowych oponach latem może zostać uznana za rażące niedbalstwo? W polskim sądownictwie nawet mniejsze przewinienia były tak kwalifikowane. Dlatego używanie zimowych opon w drogim, stosunkowo młodym samochodzie latem wiąże się z ryzykiem zmniejszenia odszkodowania z autocasco.