Regulacja luzów zaworowych. Co to jest, czy można zrobić to samemu? [poradnik cz. 1]

Regulacja luzów zaworowych to czynność serwisowa, o której większość właścicieli współczesnych samochodów nigdy nie słyszała. Odwiedzając serwis nowoczesnym autem, zwykle wymieniamy płyny oraz filtry eksploatacyjne, pasek lub łańcuch rozrządu wraz z osprzętem i na tym się kończy.

Są jednak na rynku modele nawet zaledwie z kilkuletnią historią, w których regularne dokonywanie takiego zabiegu jest konieczne dla prawidłowej pracy jednostki napędowej. Jeśli producent zaleca cykliczną regulację luzów zaworowych, a my to zlekceważymy, wkrótce będziemy musieli przeprowadzić remont silnika.

W jakich autach wykonuje się taką czynność? Przede wszystkim w Hondach i Toyotach. Marki te sceptycznie podchodzą do hydraulicznych popychaczy zaworów regulujących luzy automatycznie. Inni producenci w większości stosują jednak hydraulikę i dzięki temu nie trzeba się o to martwić, pod warunkiem że nasze auto nie pochodzi sprzed dwóch, trzech dekad.

Przeprowadzanie takiego zabiegu w wielu bardziej leciwych konstrukcjach jest niestety konieczne, na przykład w niektórych Fordach czy Nissanach. Jak zorientować się, czy auto wymaga cyklicznego dokonywania takiej regulacji? Najprościej będzie zapytać o to dobrego mechanika, przedzwonić do ASO lub poradzić się na internetowym forum danej marki czy modelu.

Najczęściej bywa jednak tak, że regulacji luzów zaworowych wymagają silniki wyposażone w dwa zawory na cylinder, czyli np. motory z oznaczeniem 8V. Wyjątkiem są silniki Volkswagena i Opla. Jeśli na cylinder przypada więcej zaworów, wówczas najprawdopodobniej mamy do czynienia z ich hydraulicznymi popychaczami.

Nie jest to jednak reguła, ponieważ niektóre silniki wyżej wymienionych marek często były wyposażone w 4 zawory przypadające na każdy cylinder, a mimo to wymagały ręcznej regulacji luzów. Współczesne modele takich marek jak Honda czy Toyota często nadal nie mają układu automatycznego kasowania luzów.

Jak się to robi? Wbrew pozorom nie jest to bardzo skomplikowana czynność i jeśli lubimy majsterkować, z przyjemnością wykonamy ją sami. Potrzebne są do tego: kombinerki, szczelinomierz, śrubokręt oraz 3 klucze - nasadowy, oczkowy i płaski (najczęściej są to klucze o rozmiarze 10). Kasowania luzów zaworowych zawsze dokonujemy na zimnym silniku.

Po otwarciu maski naszym oczom ukaże się silnik. Jeśli jest zamaskowany plastikową obudową, to należy zdemontować ten element. Na wyłączonym zapłonie wyciągamy kable i cewki zapłonowe.

Za pomocą kombinerek zdejmujemy pierścień zaciskowy przytrzymujący rurę dolotową przy silniku i wąż odpowietrzający. Po zakończeniu tych czynności wreszcie możemy zabrać się za zdjęcie oprzyrządowania pokrywy zaworów wraz z nią. Jeśli pokrywa nie daje się ściągnąć, warto opukać ją dłonią lub gumowym młotkiem, ale bardzo delikatnie.

Pomimo że zawory są już na wierzchu, nie możemy jeszcze kasować luzów. Trzeba najpierw ściągnąć obudowę łańcucha lub paska rozrządu. Teraz popatrzmy na popychacze zaworów. Numerowane są one od paska rozrządu do aparatu zapłonowego. W związku z tym pierwszym z nich jest zawsze ten znajdujący się przy pasku rozrządu, a ostatnim ten przy aparacie zapłonowym.

Następnie musimy ułatwić sobie dostęp do koła pasowego na wale korbowym, demontując koło, prawe lub lewe w zależności od modelu (dotyczy aut z silnikiem ustawionym poprzecznie). Często w nadkolu znajduje się specjalny otwór, w który należy włożyć klucz nasadowy na kwadrat, zazwyczaj o rozmiarze 17. Po osadzeniu klucza kręcimy nim w tą stronę, w którą kręci się silnik, aż umieszczone na jednym z górnych zębatek wałka rozrządu oznaczenie „UP” znajdzie się na górze, a wytłoczone na zębatce linie ułożą się równo w poziomie i równolegle do głowicy. W takim położeniu regulujemy luzy na zaworze 1. Gdy „UP” znajduje się w poziomie po prawej, kasujemy luzy na zaworze 2. Kiedy natomiast „UP” położone jest po lewej, ustawiamy luzy na zaworze 3., a gdy jest na dole, na 4.

Jak się do tego zabrać? Luzujemy nakrętkę na popychaczu i między popychacz a zawór wkładamy odpowiedni szczelinomierz (o rozmiarze adekwatnym do danego modelu silnika). Jeśli wszedł dość luźno i po wciśnięciu nadal można nim ruszać bez oporu, to jest to wyraźny znak, że dany zawór jest źle wyregulowany. Może też być tak, że szczelinomierz w ogóle się tam nie zmieści, wtedy również trzeba wyregulować luz zaworowy.

Teraz powinniśmy poluzować śrubę regulacyjną, włożyć szczelinomierz i delikatnie dokręcić ją tak, aby przy poruszaniu nim stawiał on wyczuwalny opór. Czynność tę należy wykonywać precyzyjnie i z aptekarską dokładnością.

Musimy pamiętać o tym, że zawory regulujemy zgodnie z kolejnością zapłonu, czyli 1, 3, 4, 2, nie zapominając przy tym o kręceniu kołem pasowym. Warto dla pewności wyregulować luzy zaworowe po dwa razy na każdym cylindrze w następującej kolejności 1, 3, 4, 2 i znowu 1, 3, 4, 2. Kiedy wszystkie luzy są już wykasowane, możemy z powrotem zamontować obudowę paska rozrządu wraz z pokrywą zaworów i całym osprzętem.

Co warto zrobić przy okazji regulacji zaworów? Przede wszystkim wyczyścić demontowane pokrywy, a także gniazda świec za pomocą czystej szmatki. Esteci mogą skusić się na pomalowanie pokrywy zaworów na nowy kolor. Często producenci zalecają wymianę uszczelki pod pokrywą zaworów, ale w rzeczywistości nie zawsze jest to konieczne. Dokręcając pokrywę, powinniśmy robić to bardzo delikatnie, aby nie doszedł nowy, niepotrzebny dodatkowy wydatek.

Dlaczego kasuje się luzy zaworowe? Dlatego, że zbyt duże luzy, oprócz tego, że powodują metaliczne stukanie jednostki napędowej, przyśpieszają zużycie nie tylko zaworów, ale też dźwigienek oraz krzywek wałka lub wałków rozrządu. Z kolei jeśli luzy są zbyt małe, zawory nie zamykają się prawidłowo, co skutkuje zwiększeniem ciśnienia w komorach spalania. Permanentne przyleganie popychaczy do gniazd zaworowych prędzej czy później skończy się przegrzaniem zaworów i ich uszkodzeniem.

Co ile reguluje się luzy zaworowe? Częstotliwość kasowania luzów zaworowych zależy od wskazań producenta. Jedni zalecają robienie tego nawet co 10 000-20 000 km, inni tylko przy okazji wymiany osprzętu paska rozrządu na przykład po przejechaniu 100 000 km. W przypadku aut z instalacją LPG należy skrócić ten interwał o połowę.

Ile kosztuje wykonanie takiego zabiegu u mechanika? Od około 100 do kilkuset złotych w zależności od auta, regionu, a także od tego, czy zdecydujemy się na wymianę uszczelki pod pokrywą zaworów.

Odwiedź nasze forum i podziel się swoimi doświadczeniami związanymi z regulacją luzów zaworowych.

Źródło: Civic5g.pdg.pl • Motofakty.pl