Pułapki w umowie. Kupujesz samochód? Czytaj dokładnie

W sieci można znaleźć mnóstwo gotowych wzorów umowy sprzedaży samochodu. Choć korzystanie z nich jest wygodne, warto zachować ostrożność, by nie podpisać czegoś, czego można później żałować. Alternatywnie, można samodzielnie napisać umowę, co wcale nie jest trudne. Podpowiadamy, jak to zrobić.

Paradoksalnie, prosta umowa to zazwyczaj lepsze rozwiązanie, często dla obu stron transakcji. Gotowe wzory pełne oświadczeń i deklaracji mogą okazać się pułapką. Kodeks cywilny i tak gwarantuje konsumentowi pewne prawa, a sprzedającemu określone obowiązki, niezależnie od treści umowy.

Niektóre klauzule w umowach oferowanych przez sprzedawców są wręcz niezgodne z prawem, co oznacza, że mimo ich podpisania, nie obowiązują. Istnieją jednak klauzule, które mogą skutecznie wyłączyć stosowanie niektórych przepisów prawa cywilnego. Ważne, aby takie zapisy były jasno sformułowane, np. zgoda kupującego na wyłączenie rękojmi.

Przykłady klauzul wyłączających rękojmię kupującego:

• strony wyłączają zastosowanie art. 556 k.c.;
• kupujący nie będzie wnosił roszczeń zgodnie z art. 558 § 1 k.c.;
• kupujący oświadcza, że nabywa pojazd w aktualnym stanie technicznym i nie będzie zgłaszał żadnych roszczeń wobec sprzedającego;
• kupujący zapoznał się ze stanem technicznym pojazdu i nie zgłasza żadnych zastrzeżeń, w związku z czym strony wyłączają uprawnienia kupującego do roszczeń z tytułu wad ujawnionych po zakupie.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Najbardziej narażeni są kupujący, którzy z powodu emocji nie czytają treści umowy. Zazwyczaj sprawdzają tylko, czy dane na umowie się zgadzają. A potem podpisują nawet niekorzystne deklaracje. Kupujący może oczywiście zaakceptować wyłączenie rękojmi, ale na przykład w zamian za niższą cenę auta. Swoboda formułowania umowy sprzedaży samochodu daje stronom szerokie możliwości.

Prosty przykład - kupującemu bardzo zależy na tym, żeby auto było bezwypadkowe lub miało autentyczny przebieg. Można więc sformułować na umowie zapis, w którym sprzedający wprost deklaruje autentyczność (przebiegu lub bezwypadkowości), a jeśli jest inaczej, zwróci pieniądze w ustalonym terminie od wykrycia niezgodności z umową.

Umowa sprzedaży samochodu powinna być skonstruowana tak, by urzędnik nie miał podstaw do jej zakwestionowania i musi zawierać istotne informacje. Oto kluczowe elementy:

• data i miejsce transakcji;
• imię i nazwisko kupującego i sprzedającego (oraz współwłaścicieli);
• numery PESEL ww. osób;
• określenie, kto jest sprzedającym, a kto kupującym (wystarczy jeden);
• informacje o pojeździe: marka, model, rok produkcji, numer nadwozia, numer rejestracyjny;
• kwota transakcji (cena samochodu).

W treści umowy, zwłaszcza gotowego wzorca z internetu, warto zawrzeć dodatkowe informacje, które mogą okazać się przydatne:

• godzina transakcji – przydatna w razie zarejestrowania wykroczenia;
• numer dokumentu tożsamości – dla uwiarygodnienia stron;
• liczba przekazanych kluczyków – ważne w razie kradzieży;
• rodzaj płatności (gotówka, przelew, zamiana).

Dodatkowe klauzule, które warto uwzględnić:

• oświadczenie sprzedającego o własności pojazdu i braku obciążenia zastawem lub postępowaniem;
• przebieg (lub stan licznika) pojazdu oraz jego autentyczność;
• oświadczenie o widocznych uszkodzeniach lub usterkach;
• oświadczenie o bezwypadkowości lub jej braku (ważne zwłaszcza dla sprzedającego);
• oświadczenie o przekazaniu dodatkowych dokumentów;
• w przypadku braku ważnego OC – oświadczenie o tym fakcie;
• w przypadku braku ważnego badania technicznego – oświadczenie o tym fakcie.