Nie tylko trójkąt i gaśnica. Policjant może zajrzeć do bagażnika

Podczas kontroli drogowej policjant może poprosić o okazanie obowiązkowego wyposażenia, np. trójkąta ostrzegawczego i gaśnicy. Czy ma prawo zajrzeć do bagażnika w innym celu? Na przykład sprawdzić, co przewozimy?

Policjant może przeprowadzić kontrolę osobistą zarówno kierowcy, jak i pasażerów, a także zajrzeć do bagażnika i sprawdzać jego zawartość oraz zawartość bagaży tylko w sytuacji, kiedy zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia czynu zabronionego.

Uzasadnione podejrzenie musi wynikać z okoliczności zdarzenia, miejsca przebywania pojazdu lub zachowania jego pasażerów. Bez uzasadnionej przyczyny policjant nie może zajrzeć do bagażnika, a niedopuszczalne jest jego otwarcie bez obecności właściciela pojazdu (to działanie bezprawne). To samo dotyczy przeglądania bagażnika oraz bagaży.

Tu podam kilka przykładów odnośnie wyżej wymienionych sytuacji. Samo zachowanie pasażerów pojazdu może być już powodem kontroli. Na przykład, kiedy wykazują oznaki zażycia środków odurzających, policjant może sprawdzić, czy nie mają oni takich środków przy sobie lub w bagażniku.

Kiedy z bagażnika mogą dochodzić podejrzane odgłosy lub uwalniają się podejrzane zapachy, wtedy policjant ma prawo nakazać jego otwarcie. Jeśli nie zatrzymujcie się – pomimo wezwania – do kontroli i zostaniecie zatrzymani w wyniku pościgu, to też są okoliczności zdarzenia, które w pełni uzasadniają kontrolę bagażnika.

Może się też zdarzyć, że znajdziemy się w nieodpowiednim miejscu i czasie. Sprawdzenie auta będzie możliwe, jeśli pojazd wyjechał z miejsca popełnienia przestępstwa lub jeśli takim pojazdem uciekały osoby popełniające przestępstwo i są one poszukiwane. W każdym z tych przypadków zachodzi uzasadnione podejrzenie popełnienia czynu zabronionego.

Jeśli waszym zdaniem kontrola bagażnika jest naruszeniem i nie ma do tego podstaw, to i tak nie możecie jej uniemożliwić. Trzeba jednak pamiętać, że mamy prawo zażądać sporządzenia protokołu z kontroli. W protokole powinny znaleźć się informacje dotyczące miejsca i czasu, dane uczestników kontroli, przyczyna i przebieg kontroli, spis znalezionych przedmiotów i podjęte wobec nich czynności. Na koniec mamy prawo zgłosić zarzuty co do treści protokołu. Możemy też nagrywać (np. telefonem) działania policjanta (nie wolno takich materiałów nigdzie publikować).

Jeśli uważacie, że działania policjanta były bezprawne, to na podstawie protokołu i nagrania można wyciągnąć konsekwencje wobec niego. Oprócz tego można skorzystać z przepisów Kodeksu cywilnego odnoszących się do ochrony prawa do nietykalności osobistej i prawa do prywatności. Jeżeli działania Policji naruszyły w bezprawny sposób wasze dobra osobiste, możecie wystąpić z pozwem o ochronę dóbr osobistych do sądu.