Jak długo trzeźwiejemy? Wyliczenia nie są optymistyczne

Na szczęście, czasy, kiedy społeczeństwo tolerowało jazdę pod wpływem alkoholu, są już za nami. Niemniej jednak nie wszyscy kierowcy są w pełni świadomi, że mogą zostać przyłapani na prowadzeniu pod wpływem alkoholu nie tylko bezpośrednio po jego spożyciu, ale również następnego dnia. Po imprezie, na której piliśmy, powinniśmy zdecydowanie unikać prowadzenia pojazdu o wiele dłużej, niż mogłoby się nam wydawać.

Konsekwencje prowadzenia pod wpływem alkoholu mogą być bardzo poważne. Polska jest jednym z tych krajów europejskich, które stosują bardziej restrykcyjne podejście do kwestii prowadzenia pojazdów pod wpływem alkoholu. Limit alkoholu we krwi wynosi 0,2 promila, a jak się okazuje, jest go bardzo łatwo przekroczyć. Co wtedy się dzieje?

Przepisy prawne dokonują rozróżnienia między stanem po spożyciu alkoholu — od 0,2 do 0,5 promila — a stanem prowadzenia pod wpływem alkoholu — powyżej 0,5 promila. W pierwszym z tych przypadków kierowca musi liczyć się z grzywną nie niższą niż 2500 zł, 15 punktami karnymi oraz zakazem prowadzenia pojazdów na okres od 6 miesięcy do 3 lat. Konsekwencje te stają się coraz poważniejsze wraz ze wzrostem zawartości alkoholu we krwi.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Jeżeli kierowca prowadzi pojazd w stanie nietrzeźwości, czyli mając powyżej 0,5 promila alkoholu we krwi, grozi mu kara grzywny, ograniczenia wolności lub nawet pozbawienia wolności do 3 lat. Dodatkowo sąd może orzec zakaz prowadzenia pojazdów mechanicznych oraz nałożyć na kierowcę obowiązek zapłaty świadczenia na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej w wysokości od 5 do 60 tysięcy złotych.

Osoby, które były już wcześniej skazane za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu, muszą liczyć się z jeszcze poważniejszymi konsekwencjami. Od 1 października, kara dla takiego kierowcy może wynieść nawet 5 lat pozbawienia wolności. Jeszcze gorsza sytuacja dotyczy osób, które pod wpływem alkoholu spowodują wypadek. Zmienione w październiku 2023 roku prawo przewiduje w takim przypadku nawet do 16 lat więzienia.

Średnio, ludzki organizm potrzebuje mniej więcej trzy godziny, aby przetrawić i zmetabolizować 30 gramów czystego alkoholu. Przykładowo, 50 gramów wódki zawiera 20 gramów etanolu, 100 mililitrów wina - 12 gramów, a pół litra piwa - 25 gramów.

Jednakże nie istnieje uniwersalny przelicznik, który pozwoliłby nam z całą pewnością określić, kiedy po spożyciu alkoholu jesteśmy w stanie bezpiecznie prowadzić pojazd. Różne czynniki, takie jak zmęczenie, stres, spożycie kawy czy papierosów, a także płeć i indywidualny proces trawienia mogą wpływać na tempo metabolizacji alkoholu.

Nierzadko zdarza się, że kierowcy, czując się dobrze, decydują się na prowadzenie pojazdu. Niestety, w przypadku kontroli drogowej, okazuje się, że we krwi kierowcy krąży więcej alkoholu, niż przewiduje nasze prawo, które jest dość restrykcyjne na tle ustawodawstwa europejskiego.

Wielu kierowców, którzy zostają zatrzymani przez funkcjonariuszy policji za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu, to osoby, które zdecydowały się wsiąść za kierownicę następnego dnia po spożyciu alkoholu. Jak się okazało, za wcześnie. Odpoczynek, zjedzenie posiłku i uzupełnienie elektrolitów nie wystarczy, jeżeli nie upłynął jeszcze odpowiedni czas na przetrawienie alkoholu.

Alkohol będzie obecny w wydychanym powietrzu do momentu, kiedy nasz organizm nie upora się z nim całkowicie. Wystarczy więc rutynowa kontrola drogowa, aby ponieść poważne konsekwencje naszej nieroztropności.

Stężenie alkoholu we krwi na poziomie 1 promila można osiągnąć już po wypiciu dwóch półlitrowych butelek piwa. Po spożyciu pół litra mocnego alkoholu najbezpieczniej jest usiąść za kierownicą dopiero po upływie 24 godzin. Jak wygląda to w innych scenariuszach? W przybliżeniu możemy się o tym przekonać, korzystając z narzędzi internetowych.

Przeprowadziłem ocenę czasu potrzebnego na metabolizację alkoholu, korzystając z narzędzi dostępnych online, takich jak wirtualny alkomat na stronie AutoCentrum.pl oraz innych podobnych kalkulatorów. Założyłem, że mężczyzna ma 1,8 m wzrostu i waży 80 kg, natomiast kobieta ma 1,65 m wzrostu i waży 60 kg. Zakładam również, że porcja alkoholu, o której mówimy, jest spożywana w ciągu jednej godziny, w towarzystwie skromnego posiłku.

W tak określonych warunkach, spożycie jednego kieliszka (175 ml) wina przez kobietę skutkuje stężeniem alkoholu we krwi na poziomie 0,33 promila. Dla mężczyzny ten sam kieliszek wina podniesie stężenie alkoholu we krwi do maksymalnie 0,26 promila.

Aby mieć niemal pewność, że jesteśmy zdolni do prowadzenia pojazdu, mężczyzna powinien odczekać 1 godzinę i 15 minut, natomiast kobieta 1 godzinę i 30 minut.

A co jeśli kobieta i mężczyzna zdecydują się na wspólne wypicie butelki wina? Załóżmy, że każde z nich wypije równo po 375 ml trunku o zawartości 13 proc. alkoholu. W przypadku mężczyzny maksymalne stężenie alkoholu we krwi wyniesie 0,56 promila, a od zakończenia spożycia upłynąć muszą 3 godziny i 30 minut. Kobieta będzie mieć nawet 0,95 promila i może usiąść za kierownicą dopiero po upływie 6 godzin od zakończenia spożycia.

Z kolei przy spożyciu 150 ml alkoholu o mocy 40 proc. stężenie alkoholu we krwi jest znacznie wyższe. Dla kobiety maksymalne stężenie alkoholu wyniesie 1,4 promila, natomiast dla mężczyzny 0,8 promila. Czas, po którym można bezpiecznie wsiąść za kierownicę, wynosi wtedy 6 godzin i 45 minut dla kobiety oraz 6 godzin dla mężczyzny.

Oczywiście przytoczone powyżej wartości należy postrzegać jako orientacyjne. Rzeczywiste tempo trzeźwienia może zależeć od wieku, czasu spożywania alkoholu, towarzyszących mu posiłków, stopnia wysiłku fizycznego czy po prostu właściwości organizmu. Jeśli nie jesteśmy pewni, czy możemy już wsiadać za kierownicę, najlepszym wyjściem jest sprawdzenie swojego stanu na komisariacie policji. Każda placówka ma na wyposażeniu profesjonalny alkomat, za pomocą którego możemy skontrolować swój stan. Oczywiście na komendę nie należy się wybierać swoim samochodem.