Jeep Gladiator – historia modelu, który powinien nazywać się zupełnie inaczej

Jak w przypadku każdego innego Jeepa, początek historii Gladiatora sięga firmy Willys Overland odpowiedzialnej za wojskową legendę i właściwie za narodziny samochodu terenowego. Jednak Jeep z nadwoziem pickup ma korzenie całkowicie cywilne i nie ma nic wspólnego z oryginalnym, wojskowym Willysem. Zresztą tak jak Wrangler.

To bardziej ze względu na markę niż związek z wojskowym Willysem pierwszy tego typu pojazd nosił nazwę Willys Jeep Truck. Bazował na modelu CJ-2A, gdzie CJ oznacza skrót od "civilian jeep" (cywilny dżip).

Nieduże auto dla farmera zadebiutowało w 1947 roku, czyli niedługo po wojnie. Miało ładowność 1 tony i 3-metrowy rozstaw osi, więc nie było małe. Cechą charakterystyczną tego modelu był napęd 4x4 i zamontowane pionowo po lewej stronie skrzyni ładunkowej koło zapasowe. Od modelu CJ odróżniała go też całkowicie zamknięta, stalowa kabina, która była praktyczniejsza.

W 1949 roku Willys zaproponował ¾-tonową wersję z napędem na jedną oś. Rok później samochód przeszedł modernizację, w której najważniejsza zmianą był nowy silnik. Co kilka lat główną zmianą w modelu było stosowanie coraz nowocześniejszej i mocniejszej jednostki napędowej. Model Willys Jeep Truck wytwarzano w takiej formie do roku 1965, a jego miejsce zajął produkowany już wówczas Gladiator.

Jeep Gladiator (wewnętrzne oznaczenie J-series) zadebiutował w 1962 roku. Był zupełnie innym autem i nawet trudno powiedzieć, by stanowił następcę Jeepa Trucka. Auto oferowano równolegle i było pełnowymiarowym pickupem, większym i wygodniejszym. To także pierwszy i ostatni tego typu pojazd marki Jeep, który choć opracowany jako samochód cywilny, również został zaadaptowany na potrzeby wojska.

Podstawą konstrukcji była oczywiście rama, ale kabina Gladiatora bazowała na Wagoneerze, czyli SUV-ie marki Jeep. Dzięki temu była znacznie przestronniejsza niż u Willysa i swobodnie mieściła trójkę pasażerów na szerokiej kanapie.

Auto oczywiście miało napęd na cztery koła, choć oferowano także wersję 2WD. Zastosowano w Gladiatorze innowację w postaci niezależnego zawieszenia przedniej osi w wersji 4WD z ładownością ½ tony. Kompletnie się to rozwiązanie nie przyjęło i schowano je do szuflady na długie lata.

W Gladiatorze stosowano m.in. jednostki V8 o mocy ponad 250 KM, więc ten Jeep był dobrym pojazdem cywilnym, roboczym i wojskowym. Później pojawił się także napęd Quadra-Trac, który pozwalał korzystać z jego zalet na drodze utwardzonej. Dzięki licznym konfiguracjom (w tym kampera), długościom i silnikom, przetrwał dość długo, bo aż do 1988 roku. Warto jednak zaznaczyć, że już w 1971 roku porzucono nazwę Gladiator i nazwano ten pojazd po prostu Jeep Truck lub Pickup.

Natomiast wojskowego Gladiatora nazwano jeszcze inaczej – M715 i M725. Budowano go dość krótko, bo w latach 1967-1969. Podczas wojny w Wietnamie model ten nie sprawdził się, został uznany za zbyt delikatny i zastąpiono go pojazdami marki Dodge. Warto też w tym miejscu zaznaczyć, że pojazd militarny przechrzczono na Kaiser Jeep. Miało to związek z faktem, że na początku 1963 roku Willys Motors zmienił nazwę na Kaiser Jeep Corporation. W 1970 roku AMC przejęło Kaiser, po czym firma ta zrezygnowała z branży motoryzacyjnej.

Gdy w 1988 roku zakończono produkcję serii J, nie było następcy dla Gladiatora. Co nie oznacza, że marka całkowicie zrezygnowała z odmian typu pickup. Nie były to jednak samochody zbyt popularne, bo już w tym czasie największe amerykańskie marki proponowały po prostu lepsze pojazdy, lepiej przystosowane do rynku. Są jednak dwa epizody, o których warto wspomnieć.

Pierwszy i kluczowy w tej historii to Jeep CJ-8 Scrambler produkowany w latach 1981-1985. Niezwykle ważny, bo w mojej opinii to nie Gladiator lecz właśnie ten samochód jest prawdziwym przodkiem dzisiejszego Gladiatora JT. Dlaczego?

Oczywiście chodzi o bazę, którą dla Scrablera był Jeep CJ-7, czyli praktycznie poprzednik pierwszego Wranglera. Natomiast pierwotny Gladiator był modelem zbudowanym oddzielnie od linii CJ i bazował na Wagoneerze. To tak, jakby dziś powstał Jeep Grand Cherokee pickup.

Scrambler był więc dokładnie tym dla Jeepa CJ-7, czym dziś jest współczesny Gladiator JT dla Wranglera JL. Zresztą nic dziwnego, że Jeep zaprezentował w 2019 roku koncept o nazwie Scrambler bazujący na dzisiejszym Gladiatorze, w barwach, które nosił oryginalny Scrambler.

Jeep CJ-8 Scrambler miał dłuższy o 39 cm rozstaw osi i wydłużoną tylną część, którą z pasażerskiej zamieniono na klasyczną pakę. Wbrew temu co mogłoby się wydawać, dostęp do niej jest realizowany klasycznie, przez opuszczaną burtę pomimo zawieszenia z tyłu koła zapasowego. Umieszczono je na ramie pomocniczej, którą odchylało się w prawo.

Niestety pojazd nie cieszył się powodzeniem. W Stanach Zjednoczonych nie znalazł zainteresowania, a więcej aut sprzedano w Ameryce Południowej i Australii. Łącznie powstało niespełna 30 tys. sztuk i szybko zakończono produkcję.

Drugim z pickupowych epizodów Jeepa był Jeep Comanche z lat 1986-1992. To była kolejna próba wskrzeszenia pickupa obok Scramblera, tym razem bliższa koncepcji Gladiatora, bowiem Comanche bazował na SUV-ie Cherokee XJ. Nie jest jednak istotny w tej historii, więc na tym zakończmy. Natomiast wspominam o nim dlatego, że był to ostatni seryjnie produkowany pickup marki Jeep.

Jeep już od kilkunastu lat chciał wskrzesić pickupa. Pierwszym i w praktyce jedynym tego przejawem był zaprezentowany w 2004 roku pojazd Jeep Gladiator Concept. Bazował na ówczesnym Wranglerze, a stylistycznie odnosił się nie do Gladiatora i nie do Scramblera, lecz do Willysa Jeepa Trucka. Świadczy o tym charakterystyczne koło zapasowe zamontowane po lewej stronie nadwozia.

To było 15 lat temu i przez ten czas czekaliśmy na pickupa amerykańskiej marki. Do tego segmentu Jeep wraca po 27 latach – tyle czasu minęło od zakończenia produkcji ostatniego takiego auta, jakim był Jeep Comanche.

Najnowszy Jeep Gladiator nie jest jednak pojazdem takim jak Willys Jeep Truck ani oryginalny Gladiator. Jest jak Scrambler, przeznaczony dla osób, które chciałyby korzystać z możliwości Wranglera (wówczas Jeepa CJ), a jednocześnie mieć przestrzeń do zagospodarowania za kabiną pasażerską. Jeśli więc szukacie prawdziwego poprzednika modelu JT, to pamiętajcie, że wbrew marketingowi nie był nim Gladiator, lecz CJ-8 Scrambler.