Saab 900

Saab 900 jest wysokiej jakości kompaktowym samochodem, który produkowany był w latach 1978 – 1998 przez pochodzący ze Szwecji koncern Saab i doczekał się dwóch generacji. Auto na rynku zastąpiło Saaba 99, po zakończeniu produkcji wyparte zostało z oferty producenta przez Saaba 9-3. Oprócz tego za naturalną konkurencję Saaba 900 uważa się modele: Mazda 626, Audi 80, BMW serii 3, Citroena Xantia, Forda Mondeo czy Hondę Accord.

Saab 900 wyróżniał się silnikiem umieszczonym w przedniej części konstrukcji auta z napędem przełożonym na przednią oś. Oprócz tego auto podobnie jak model poprzedzający posiadał wiele nietypowych cech, co odróżniało go od większości popularnych modeli samochodów. Pierwszym z nich było wspomniane umieszczenie jednostki napędu w przedniej części konstrukcji z tą różnicą, że została ona odwrócona o 180 stopni. Drugim było wykorzystanie przy tym skrzyni biegów, która przymocowana została bezpośrednio do dna silnika, aby stworzyć miskę olejową z niezależnym smarowaniem. Dzięki temu moc z korby dostarczana jest bezpośrednio do silnika, aby później zostać sprowadzona do przekładni poniżej poprzez zestaw głównych przekładni, które napędzane są przy pomocy łańcucha. Kolejną innowacją, którą wykorzystywała konstrukcja Saaba 900, był podwójny wahacz zwiększający sterowność i lepsze czucie nawierzchni drogi oraz tylne zawieszenie osi belki stabilizowanej przez drążek Panhard. Dodatkowo wykorzystano punkty mocowania umieszczone pomiędzy podwoziem a osią tworząc nietypową konfigurację, która wykorzystywała dolne ramię sterujące zamontowane do dolnej części auta. Niemniej istotny jest również fakt braku barów przechwytujących, które pojawiły się dopiero w 1985 roku, stając się standardem i symbolem motoryzacji końca lat 80. Oprócz tego, wyeliminowanie kołysania słupków wpłynęło na zmniejszenie przechyłów nadwozia, co przełożyło się na zmniejszenie komfortu podczas jazdy. Ponadto, zwiększono wewnętrzną średnicę koła, a średnice przednich i tylnych prętów pozostały niemienione. Istotna jest również przednia szyba, która została zakrzywiona, aby zwiększyć widoczność kierowcy i odwołać się do korzeni marki inspirowanych lotnictwem. Oprócz tego zwiększono deskę rozdzielczą, którą podobnie jak szybę zakrzywiono, aby umożliwić kierowcy łatwiejszy dostęp do wskaźników bez odwracania wzroku od drogi. Również z tego powodu radio zostało umieszczono znacznie wyżej w stosunku do poprzednika – Saaba 99. Nowszy Saab 900 wykorzystywał natomiast na nowo zaprojektowany model drzwi z podcięciem, co zapobiegało dostaniu się do wnętrza wody i zanieczyszczeń oraz powstawaniu korozji.

Saab 900 w roku 1979 dostępny był w trzech wersjach. Najpopularniejsza GL charakteryzował się silnikiem z mocą na poziomie 100 KM oraz podwójnym gaźnikiem. Pozostałe dwa wersje czyli GLE i EMS posiadały ponadto bezpośredni wtrysk paliwa. W przypadku nadwozia dostępne było wyłącznie jako 3 lub 5-drzwiowy hatchback, który w momencie debiutu ceniony był za nowoczesność. Niedługo później powstała również wersja Turbo, która wyróżniała się zmienioną kratką w stosunku do modeli wolnossących oraz z większymi światłami tylnymi i niższymi zagłówkami z przodu. Ponadto w 1980 roku Saab wprowadził również 5-biegową przekładnię w modelach Turbo i EMS. Oprócz tego należy wspomnieć o 4-drzwiowym sedanie, który zadebiutował w Genewie w 1980 roku i produkowany był w zakładach niedaleko Malmo. Pierwsze zmiany zostały wprowadzone w 1982 roku, kiedy producent wprowadził automatyczną regulację wydajności czyli układ APC, który wykorzystywał czujniki spalania stukowego przez co możliwe było różne stopnie benzyny bez ryzyka uszkodzenia silnika. Kolejną innowacją było zastosowanie centralnego zamka (wersje Turbo i GLE) oraz dodanie płyty podłogowej o zwiększonym rozstawie osi. Dodać do tego trzeba również hamulce oraz centralną konsolę z poszerzanymi zderzakami. Warto mieć także świadomość, że wersja EMS posiadała nowy model kół oraz dodatkowy przedni spojler, sportową kierownicę i szyberdach. Co więcej, GLi dostępna była wyłącznie w kolorze srebrnym metallic z silnikiem z bezpośrednim wtryskiem. Kolejny 1984 rok rozpoczął się od wprowadzenia do podstawowej wersji Saaba 900 z zaworowym silnikiem z układem DOHC B202 turbosprężarki i wielostopniowej chłodnicy, dzięki czemu udało się uzyskać moc na poziomie 175 KM. Oprócz tego na rynku pojawiły się również zestawy karoserii o zwiększonych właściwościach aerodynamicznych, co pozwoliło Saabowi 900 osiągać prędkość maksymalną w wysokości 210 km/h, a wszystkie nowsze wersje posiadały także odnowione kratki i kierownice umieszczone na regulowanych kolumnach. Ponadto połączono zderzaki i boczne pasy oraz wprowadzono czarne listwy umieszczone pomiędzy światłami. Nowym modelem był również 2-drzwiowy sedan, który po raz pierwszy zaprezentowany został podczas Salonu Samochodowego we Frankfurcie w 1983 roku. Od tego czasu platforma bazowa Saaba 900 posiadała silnik wyposażony w pojedynczy gaźnik oraz 16-zaworową chłodnicę. Przeprojektowano także kołpaki i turbiny, dodając do całości chromowane kratki. Ponadto w 1986 roku wprowadzony został dodatkowy intercooler, który zwiększył moc do 155 KM przy całkowicie hydraulicznym zawieszeniu. Dodano również nowy znaczek Saaba, który umieszczony został w centralnej części kierownicy, na bagażniku oraz na masce silnika.

Przez cały okres produkcji sprzedano w sumie 908 817 w tym 48 888 egzemplarzy Saaba 900 w wersji cabrio. Oprócz tego niestandardowa konstrukcja pojazdu sprawiła, że auto zyskało miano ''innego niż wszystkie''. Kolejnym z ciekawych faktów było wykorzystanie w latach 1981 – 1983 auta przez bohatera książek Jamesa Bonda o tytułach ''Licence Renewed'', ''Icebreaker'', ''For Special Services'' autorstwa Johna Gardnera. Ponadto Saab 900 w tej wersji wyposażony był takie dodatki jak m.in.: butla z tlenem umieszczona pod siedzeniem, wyświetlacz HUD na podczerwień, zdalne sterowanie zapłonem, filtr niebezpiecznych substancji, opony odporne na przestrzelenie, wyrzutnie gazu łzawiącego w nadkolach, ukryty schowek na broń w desce rozdzielczej, czarną skórzaną tapicerkę, klimatyzację, tempomat oraz rozbudowany zestaw audio z 4 głośnikami. Ponadto znany jest model Saaba 900, który w Stanach Zjednoczonych w 1989 roku przejechał ponad milion kilometrów i należał do Petera Gilberta. Nie sposób nie wspomnieć również o największej innowacji jaką wprowadził model 900, a którą jest specjalna skrzynia biegów Sensonic dostępna wyłącznie z silnikami z turbodoładowaniem, w której poza klasycznym drążkiem zastosowano komputerowo sterowane sprzęgło. Mimo to ze względu na wysokie koszty produkcji i wysoką awaryjność Sensonic został całkowicie wycofany z produkcji. Według ostatniej z ciekawostek warto pamiętać, że Saab 900 nigdy nie był dostępny w polskiej standardowej sieci dilerskiej.

W styczniu 2010 roku władze General Motors potwierdziły sprzedaż praw do modelu Saaba 900 razem z platformami podłogowymi Saaba 9-5 i Saaba 9-3 pochodzącemu z Chin koncernowi Bejing Automotive Group (BAIC) za 197 milionów dolarów. W ramach tych pieniędzy GM poza trzema platformami udostępniło dwa układy zmiany biegów i dwa systemy napędowe.

Saab 900 w obu generacjach zaliczany jest do względnie dużych samochodów osobowych segmentu D, dlatego jego konstrukcja charakteryzuje się 4638 mm długości i 1712 mm szerokości. Oprócz tego samochód ma 1435 mm wysokości, a jego osie rozstawione zostały na odległość 2601 mm. Przełożyło się to na masę całkowitą modelu 900, która osiągnęła zakres 1280 – 1380 kg, do czego dodać można zbiornik paliwa o pojemności 68 litrów. Ważnym elementem wyposażenia Saaba 900 jest również przestronny bagażnik będący w stanie przetransportować bagaż o równowartości 494 – 1314 litra.

Saab 900 dzięki zastosowaniu jednostek napędu z mocą ponad 100 KM osiągał prędkość maksymalną w granicach 200 km/h do pierwszej setki rozpędzając się w ok. 10 sekund. Co więcej, w przypadku parametrów spalania Saab 900 podczas jazdy w zatłoczonym mieście zużywał ok. 11 l/100 km, co zmniejszało się do 9 l/100 km w trasie i stabilizowało na poziomie 10 l/100 km w modelu mieszanym.

Saab 900 w podstawowej wersji wyposażony został m.in. w: aluminiowe felgi, sportową kierownicę z regulowaną kolumnę, szyberdach, klimatyzację, centralny zamek, radio FM/AM, odtwarzacz CD oraz rozbudowany system audio wyposażony w 4 głośniki, blokadę skrzyni biegów, skórzaną tapicerkę i podgrzewane fotele z przodu. Oprócz tego Saab 900 dostępny był w wersjach Aero i Turbo, które wyróżniał napęd turbo, przez co obie wersje były najszybszymi w swoim segmencie deklasując takich konkurentów jak np. BMW serii 5. Ponadto pojazdy osiągnęły sukces zwłaszcza na rynku Stanów Zjednoczonych dzięki niecodziennej stylistyce, mocnej obudowie i dynamicznym silnikom zestawionym ze stosunkowo niskim spalaniem. Co więcej, w połowie lat 80. wyposażenie Turbo i Aero uzupełnione zostało o turbosprężarkę i intercooler, co przekładało się na uzyskanie 175 KM mocy bez użycia katalizatora. Z drugiej strony modele wyposażone w katalizator posiadały tylko ok. 160 KM, które dostępne były wyłącznie na rynkach USA i Kanady ze specjalnym body kitem, który umożliwiał osiągnięcie 200 km/h. Oprócz nich powstała również wersja wyposażeniowa nazwana 900 CD, którą wyróżniało przedłużone o 20 cm nadwozie składane w fabryce Valmet Automotive w Finlandii w latach 1979 – 1982 w wersjach sedan i hatchback. Warto również zwrócić uwagę na wersję Saab 900 Carlsson, która jako edycja specjalna pojawiła się na wewnętrznym rynku w Wielkiej Brytanii. Zaprezentowane w 1989 roku auto było również niejako hołdem dla pochodzącego ze Szwecji kierowcy wyścigowego Erika Carlssona. Wersja ta w przypadku wyposażenia posiadała tzw. czerwoną skrzynkę zwiększającą moc o 10 KM oraz trzy wersje wyposażenia w kolorach: bieli, czerni i czerwieni. Ponadto posiadała body kit typu AirFlow zwiększający aerodynamikę i podwójną chromowaną końcówkę układu wydechowego oraz elektrycznie obsługiwany szyberdach, manualną klimatyzację, elektrycznie sterowane siedzenie, które w wersjach Aero i Turbo były dodatkowo płatne.

Pomimo wysokich ocen ogólnych Saab 900 pod kątem bezpieczeństwa został oceniony jedynie na 1 gwiazdkę na pięć możliwych. Co więcej, jego wyposażenie zawiera takie elementy jak: wzmacniane pasy bezpieczeństwa, wspomaganie układu kierowniczego, wspomaganie układu hamulcowego, system ABS, system kontroli trakcji, zestaw poduszek powietrznych przeznaczonych dla kierowcy jak i pasażera, regulowane fotele i zagłówki ułatwiające dostosowanie pozycję kierowcy do modelu jazdy, dodatkowe światła przeciwmgielne, dodatkowe podświetlenie zegarów oraz ręcznie sterowane lusterka i funkcjonalną deskę rozdzielczą z ułatwionym dostępem do regulatorów wlotów powietrza i światła awaryjnego.

Dzięki ponadczasowym rozwiązaniom i innowacyjnym podzespołom Saab 900 odznaczony został wieloma nagrodami. W latach 1993 i 1994 były to tytuły: ''1994 Technology of the Year Automobile magazine, USA'', ''Best of What's New – Popular Science, USA'', ''Car of the Year 1993 Motori Magazine'', ''Best Buy – Consumer's Digest, USA'', ''Annual Special Prize To Saab Safeseat''. Oprócz tego, w 1995 roku marka dołożyła do tego wygraną w kategorii ''Best Buy – Consumer's Digest, USA'', ''Among Top Ten Sports Cars – Consumer's Review, USA'' oraz dołożyła do tego rekord ''New world-records for endurance, at Talladega, USA''. Rok 1996 zakończył się dla Saaba 900 zdobyciem tytułu ''IBCAM British Steel Auto Design Award (Saab 900 z silnikiem o pojemności 2 litrów w wersji Coupe) przyznawaną przez The Institute of British Carriage and Automobile Manufacturers, Great Britain, a w roku 1998 roku Saab otrzymał ostatnie wyróżnienie czyli ''Best in Class, cars 25 000 – 35 000 dol.'' Przyznane dla wersji 900 S Turbo przez magazyn Kiplinger's Personal Finance, USA.