Nie takie hamowanie straszne dzięki wspomaganiu
W układach hamulcowych stosuje się różnego rodzaju urządzenia pomocnicze mające na celu usprawnić hamowanie i zwiększyć jego skuteczność. Obok takich systemów, jak ABS czy korektor siły hamowania, jest podciśnieniowe urządzenie wspomagające hamowanie, zwane potocznie serwem.
16.03.2011 | aktual.: 30.03.2023 12:26
Tego typu urządzenia znajdują się we wszystkich pojazdach z hydraulicznym układem hamulcowym. Mają one zwiększyć siłę nacisku na tłok pompy hamulcowej, dzięki czemu kierowca nie musi mocno naciskać na pedał hamulca. Przeważnie w silnikach benzynowych wykorzystuje się do tego celu podciśnienie panujące w przewodzie dolotowym, a w silnikach o zapłonie samoczynnym oraz turbodoładowanych - dodatkową pompę do wytwarzania podciśnienia.
Przekrój typowego urządzenia wspomagającego hamowanie przedstawia powyższy rysunek. W serwie wyróżniamy dwie główne komory (A i B), które przedzielone są uszczelnionym tłokiem, zwanym też membraną (3). Komora A połączona jest kanałem (6) z przewodem dolotowym, w którym panuje podciśnienie. Komory A i B są połączone ze sobą kolejnym kanałem (4), dzięki czemu w normalnych warunkach (gdy nie używamy hamulców) w układzie dolotowym, komorze A i komorze B panuje jednakowe podciśnienie.
W momencie naciśnięcia pedału hamulca zawór (2) zamyka kanał między komorami (4), a otwiera się kanał łączący komorę B z atmosferą (5). Różnica ciśnień (między komorą B a atmosferą) doprowadzi do ich wyrównania. W komorze B będzie więc naturalnie rosło ciśnienie, a tym samym pojawi się nacisk na ścianę membrany, który będzie pokonywać opór sprężyny (7) i przesuwać membranę (tłok) w kierunku komory A.
Każdemu położeniu pedału hamulca odpowiada inne położenie tłoka – siła działająca na membranę jest wprost proporcjonalna do siły nacisku na pedał, a więc wartość podciśnienia jest regulowana.
W samochodach ciężarowych spotyka się nadciśnieniowe urządzenia wspomagające, które wykorzystują ciśnienie powietrza sprężanego w oddzielnej sprężarce napędzanej silnikiem pojazdu. Są one jednak znacznie bardziej złożone w budowie, wymagają większej liczby elementów, przez co są również droższe. Ich zaletą jest działanie niezależnie od zmian obciążenia silnika.