Lotus Esprit
Esprit to najbardziej znany, flagowy model brytyjskiej firmy produkującej samochody sportowe – Lotus. Esprit produkowany był w latach 1976-2004 – powstało ponad 10 tys. jego egzemplarzy. To jeden z najdłużej wytwarzanych samochodów sportowych w historii.
Nadwozie Lotusa Esprita zaprojektował słynny Giorgetto Giugiaro. Miało ono płaską przednią szybę oraz otwierane reflektory. Zgodnie z założeniami Lotusa, by waga samochodu była jak najmniejsza, karoserię zbudowano z włókna szklanego.
Do napędu użyto centralnie umieszczonego silnika Lotus 907. Była to rzędowa wolnossąca 4-cylindrowa jednostka napędowa o objętości skokowej 2,0 l. Miała ona moc 162 KM i moment obrotowy 190 Nm. Napęd przekazywany był wyłącznie na tylne koła za pomocą 5-biegowej, manualnej skrzyni przekładniowej. Auto potrzebowało 7,1 s na osiągnięci 100 km/h i rozpędzało się do 222 km/h.
Wnętrze Lotusa Esprita mieściło oczywiście tylko dwie osoby, ale i tak było bardzo ciasne. Wrażenie ciasnoty potęgowała nisko opadająca przednia szyba. Jakość materiałów i poziom ich spasowania daleko odbiegały od ideału, ale Lotus tłumaczył to tym, że Esprit jest samochodem sportowym, a nie luksusową salonką.
W 1978 roku pojawiła się pierwsza zmodernizowana wersja Esprita o nazwie S2. Ulepszenia producenta ograniczały się do zintegrowania przedniego spojlera ze zderzakiem, montażu specjalnych felg Speedline i kilku innych zmian. W S2 poza znanym już silnikiem montowany był motor 912 o objętości skokowej 2,2 l. Auto było odrobinę cięższe od podstawowej wersji, ale odznaczało się minimalnie lepszymi osiągami.
W 1980 roku zadebiutował Essex Turbo Esprit. Był to wóz z nadwoziem w specjalnym malowaniu, wyposażony w 15-calowe koła. Auto przeszło szereg ulepszeń i miało bogatsze wyposażenie w stosunku do zwykłego Esprita, ale przede wszystkim dostało 2,2-litrowy silnik turbo. Motor rozwijał moc 210 KM, co pozwalało osiągnąć 240 km/h i rozpędzić się do 100 km/h w 6,1 s.
Rok później pojawiła się wersja S3, która była wyposażona w ten sam motor o tych samych parametrach co mocniejszy S2 (czyli w silnik 2,2-litrowy). Z kolei 5 lat później do produkcji wdrożono ostatniego Esprita z pierwszej serii. Był to Esprit HC, oferowany z silnikiem wolnossącym i w wersji turbo. W tej drugiej wóz osiągał nawet 250 km/h dzięki 215-konnej jednostce napędowej.
W 1987 Lotus przeprowadził wielką modernizację Esprita. Za lifting odpowiadał Peter Stevens. Podstawowa odmiana miała 2,2-litrową jednostkę o mocy 171 KM, która pozwalała osiągnąć 222 km/h. Esprit Turbo dostał dobrze znany 215-konny motor. W 1989 roku na rynku zadebiutował Esprit SE. Miał on silnik z turbosprężarką, jednak tym razem motor nie był zasilany przez gaźniki, tylko przez wtrysk paliwa. Dzięki kilku innym nowym rozwiązaniom moc jednostki udało się wywindować do 264 KM, co przełożyło się na prędkość na poziomie 256 km/h. W 1991 roku Lotus wprowadził Esprita S z nieco osłabionym 228-konnym motorem turbo. W 1993 roku producent przedstawił Esprita Sport 300 z 306-konną wersją silnika z turbodoładowaniem. Wóz osiągał niesamowite 270 km/h.
W 1993 roku odbyła się trzecia istotna modernizacja Lotusa Esprita. Jej autorem był Julian Thompson. Nadwozie zmieniło się przede wszystkim w przedniej i tylnej części – zaokrąglono zderzaki, zmieniono spojler. Pojawiły się nowe koła i lepsze hamulce, ale nadal nie wyeliminowano głównych wad Esprita.
Po liftingu podstawowym modelem stał się Esprit S4, który miał dobrze znaną jednostkę napędową o objętości 2,2 l i mocy 264 KM. Dwa lata później ofertę poszerzono o S4s, czyli wóz z podkręconym do aż 300 KM silnikiem, a jeszcze rok później o Esprita GT3, w którym jednostka 910 została osłabiona do 244 KM.
Już wcześniej stało się jasne, że Esprit jest nieco przestarzały, a osiągami odbiega od renomowanych konkurentów, takich jak Ferrari i Porsche. Zarządzono więc zaprojektowanie nowej jednostki napędowej. Ukończono ją i zaprezentowano w 1996 roku. Był to podwójnie doładowany 3,5-litrowy agregat V8. Dzięki temu motorowi Lotus znowu dołączył do elity. Co więcej, Brytyjczycy planowali, że będą rozwijać tę jednostkę przez następne 20 lat.
Pierwszym Espritem z nowym silnikiem był Esprit V8. Motor miał 354 KM mocy maksymalnej i rozpędzał sportowe auto do 274 km/h. Przyspieszenie do 100 km/h wynosiło równe 5 s. Wkrótce pojawiły się też wersje GT i SE, które przy tej samej mocy jednostki napędowej rozwijały prędkość 282 km/h.
W 1999 roku zadebiutował Esprit Sport 350. Auto miał lepsze hamulce, wzmocnione zawieszenie, zmienione kilka innych elementów i zmniejszoną do 1300 kg masę własną. Wyprodukowany w zaledwie 50 sztukach Sport 350 cechował się ograniczoną elektronicznie prędkością maksymalną 282 km/h i przyspieszeniem do 100 km/h w 4,6 s. W latach 2002-2004 pojawiła się ostatnia seria Esprita V8. Osiągami i parametrami silnika nie odbiegał on od wcześniejszej wersji.
W 2004 roku zakończono wytwarzanie Esprita. Samochód był już mocno przestarzały w stosunku do konkurencji. Lotus snuł plany na temat wprowadzenia następcy swojego flagowego modelu, jednak do tej pory to nie nastąpiło. Do śmietnika powędrował też silnik V8 – obecnie Lotus kupuje jednostki napędowe od Toyoty.