Tarcza sprzęgłowa - co to jest i jak działa?
Sprzęgło rozłączne cierne to element pozwalający na włączanie i rozłączanie napędu między silnikiem a skrzynią biegów. Najważniejszą częścią odpowiadającą za działanie sprzęgła jest element cierny, na którego powierzchniach rozwijana jest siła tarcia poprzez odpowiedni docisk elementów pary ciernej.
14.02.2011 | aktual.: 30.03.2023 12:29
Sprzęgło rozłączne cierne to element pozwalający na włączanie i rozłączanie napędu między silnikiem a skrzynią biegów. Najważniejszą częścią odpowiadającą za działanie sprzęgła jest element cierny, na którego powierzchniach rozwijana jest siła tarcia poprzez odpowiedni docisk elementów pary ciernej.
Przeniesienie momentu z wału silnika na wałek sprzęgłowy skrzyni biegów za pomocą sił tarcia to jednak niejedyna funkcja zespołu sprzęgła. Tarcza sprzęgła wyposażona jest w tłumiki drgań skrętnych w postaci par sprężyn śrubowych, które pozwalają na względny obrót miejsca osadzenia (piasty osadzonej na wielowypuście wału sprzęgłowego skrzyni biegów) i krawędzi tarczy nośnej (na której znajdują się przynitowane okładziny cierne) względem siebie nawet o kilka stopni.
Pozwala to na eliminację przeciążeń czy drgań powstałych chociażby podczas gwałtownego sprzęgania elementów czy zmiany wartości przenoszonego przez parę momentu.
Sprzęgło cierne jednotarczowe - najczęściej stosowane w samochodzie - pozwala na włączanie i rozłącznie elementów układu przy użyciu niewielkiej siły ze strony kierowcy, za pomocą odpowiedniego układu docisku.
Tarcza sprzęgła jako element cierny musi spełniać szereg założeń konstrukcyjnych. Odpowiednia odporność na ścieranie i możliwość pracy przy wysokich temperaturach to najważniejsze z nich. Okładziny cierne stosowane na tarczę sprzęgła to między innymi włókna węglowa, włókna szklane, materiały organiczne i spieki metalowe.
Budowa i działanie sprzęgła
Jednak największy wpływ na warunki pracy sprzęgła ma kierowca, który swoim stylem jazdy sam zadecyduje, czy sprzęgło wytrzyma 15, 50, 150 tysięcy, czy więcej kilometrów przebiegu.