Zmiana przepisów od 1 czerwca. Wszystko, co musi wiedzieć pieszy i kierowca
1 czerwca 2021 roku w życie wchodzi nowelizacja ustawy Prawo o ruchu drogowym, która przynosi spore zmiany dla kierowców i ma – przynajmniej w teorii – zwiększyć ochronę pieszych. Na kierowcę nałożono nowe obowiązki, m.in. konieczność przepuszczania wchodzących na przejście czy utrzymywania odpowiednio dużego odstępu na autostradach i drogach ekspresowych.
Prawdopodobnie na zmiany w pierwszeństwie czekalibyśmy jeszcze długo, jednak tragiczny wypadek na ulicy Sokratesa w Warszawie, gdzie na pasach zginął ojciec rodziny, potrącony przez rozpędzony do ponad 100 km/h samochód, wymusił modyfikację prawa. Nowelizacja obejmuje nie tylko kwestię pierwszeństwa pieszych, lecz również prędkość w terenie zabudowanym po zmroku czy chociażby odległości pomiędzy pojazdami na drogach ekspresowych i autostradach.
Co zmienia się dla kierowców od 1 czerwca 2021 roku?
Ministerstwo Infrastruktury informuje, że zwiększona ochrona pieszego zostanie osiągnięta przez nałożenie dodatkowych obowiązków na kierujących. Dotychczas prowadzący pojazd miał zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującymi się na nim. Z kolei zmniejszenie prędkości pojazdu tak, by nie narazić na niebezpieczeństwo pieszych już na przejściu (lub na nie wchodzących), wynikało z rozporządzenia w sprawie znaków i sygnałów drogowych.
Nowe przepisy obligują kierującego do zachowania szczególnej ostrożności, ustąpienia pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu, jak i wchodzącemu na nie. Przepisy nie precyzują jednak dokładnie, kogo należy uznać za wchodzącego na przejście, tzn. w jakiej odległości od "zebry" musi on się znajdować. Przepisy nie dotyczą też kierujących tramwajem.
Dokładne zapisy nowelizacji ustawy przedstawione są poniżej.
OBECNE BRZMIENIE
(na podstawie ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym) | BRZMIENIE OD 1 CZERWCA
(na podstawie ustawy z dnia 25 lutego 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym) |
|---|---|
| Art. 13. 1. Pieszy, przechodząc przez jezdnię lub torowisko, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych. Pieszy znajdujący się na tym przejściu ma pierwszeństwo przed pojazdem. | (zmieniono) Art. 13. 1. Pieszy wchodzący na jezdnię lub torowisko albo przechodzący przez jezdnię lub torowisko jest obowiązany zachować szczególną ostrożność oraz, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, korzystać z przejścia dla pieszych.
(dodano 1a.) Pieszy znajdujący się na przejściu dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem. Pieszy wchodzący na przejście dla pieszych ma pierwszeństwo przed pojazdem, z wyłączeniem tramwaju. |
| Art. 26. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na przejściu | (zmieniono) Art. 26. 1. Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu albo wchodzącemu na to przejście, z zastrzeżeniem ust. 1a.
(dodano) 1a. Kierujący tramwajem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu. |
Co ważne, przepisy dotyczące pierwszeństwa nie zmieniają się w odniesieniu do rowerzystów korzystających z przejazdów rowerowych wydzielonych obok przejść dla pieszych. Tu w mocy pozostaje art 27, mówiący: "Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejazdu dla rowerzystów, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność i ustąpić pierwszeństwa rowerowi znajdującemu się na przejeździe". Pierwszeństwa nie mają więc rowerzyści wjeżdżający na jezdnię.
Używanie telefonu na przejściu dla pieszych
W nowelizacji ustawy znalazł się także bezpiecznik, który nakłada obowiązki również na pieszych. Regulacje zabraniają pieszemu korzystania w trakcie wchodzenia na jezdnię lub torowisko z telefonów komórkowych oraz innych urządzeń zaburzających prawidłową percepcję, zwłaszcza wzrokową. Chodzi o to, by mogli oni ocenić możliwość bezpiecznego wejścia na jezdnię.
Art. 14. Zabrania się: (dodano Pkt. 8) korzystania z telefonu lub innego urządzenia elektronicznego podczas wchodzenia lub przechodzenia przez jezdnię lub torowisko, w tym również podczas wchodzenia lub przechodzenia przez przejście dla pieszych – w sposób, który prowadzi do ograniczenia możliwości obserwacji sytuacji na jezdni, torowisku lub przejściu dla pieszych.
Mandaty za jazdę na zderzaku
To jeszcze nie koniec zmian. Zdaniem policji niedostosowanie prędkości do warunków ruchu i zachowanie zbyt małej odległości to główne przyczyny wypadków na autostradach. Gdy dochodzi do sytuacji awaryjnej, w praktyce nie ma szans na szybką reakcję. Zaproponowano więc, by na autostradach i drogach ekspresowych bezpieczna odległość pomiędzy pojazdami wynosiła połowę aktualnej prędkości w metrach. Oznacza to, że jadąc 140 km/h na autostradzie, od poprzedzającego auta musimy jechać w odległości co najmniej 70 metrów – chyba że wyprzedzamy.
Kierujący pojazdem podczas przejazdu autostradą i drogą ekspresową jest obowiązany zachować minimalny odstęp między pojazdem, którym kieruje, a pojazdem jadącym przed nim na tym samym pasie ruchu. Odstępten wyrażony w metrach określa się jako nie mniejszy niż połowa liczby określającej prędkość pojazdu, którym porusza się kierujący, wyrażonej w kilometrach na godzinę. Przepisu tego nie stosuje się podczas manewru wyprzedzania
Jak donosił na początku roku Tomasz Budzik, policyjne laserowe mierniki LTI 20/20 TruCam nie mają legalizacji w tej materii i nie mogą być używane do mierzenia odległości. Generalna Dyrekcja Dróg i Autostrad również nie dysponuje odpowiednim sprzętem. Nie można jednak zapominać o nagraniach z dróg wysyłanych na policyjną skrzynkę "Stop Agresji Drogowej”. W przypadku tego zapisu nie ma określonego taryfikatora, stąd też mandaty mogą wynieść od 20 do nawet 500 zł.
Jedna prędkość w terenie zabudowanym – niezależnie od pory dnia
Do 1 czerwca 2021 roku Polska była jedynym krajem Unii Europejskiej, w którym dopuszczalna maksymalna prędkość w terenie zabudowanym zależała od pory doby. W godzinach od 23:00 do 5:00 rano mogliśmy poruszać się 60 km/h. Teraz prędkość została zrównana i wynosi ona – niezależnie od godziny – 50 km/h.
„1. Prędkość dopuszczalna pojazdu lub zespołu pojazdów na obszarze zabudowanym wynosi 50 km/h, z zastrzeżeniem ust. 2.”,
