Prawa jazdy do wymiany. UE szykuje jednak niespodziankę w prawie

Działająca w Parlamencie Europejskim Komisja Transportu i Turystyki zaaprobowała plany dotyczące zmian w dyrektywach dotyczących prawa jazdy. Niebawem mają rozpocząć się prace nad ogólnoeuropejskim systemem elektronicznego prawa jazdy. Co ważne, cyfrowe prawo jazdy ma być podstawową formą potwierdzania swoich uprawnień w krajach UE. Jak jednak informuje Parlament Europejski, kierowcy wciąż "będą mieli prawo do żądania wydania fizycznego prawa jazdy" od urzędu.

Elektroniczne prawo jazdy ma być częścią zapowiedzianego już wcześniej rozwiązania nazwanego europejskim cyfrowym portfelem. Ma być to informatyczne rozwiązanie open source, co ma zwiększyć przejrzystość przedsięwzięcia i bezpieczeństwo danych. Elektroniczny portfel ma mieć formę aplikacji na smartfona. Tak też będzie wyglądać europejskie prawo jazdy przyszłości.

Na razie Komisja Transportu i Turystyki nie podaje żadnej daty, która miałaby określić początek dostępności usługi. Śmiało można jednak założyć, że wdrożenie takiego programu może trwać kilka lat. W 2023 r. w niektórych krajach UE ruszył pilotaż rozwiązania, które ma stanowić przyszłą usługę. Trwał on do kwietnia 2025 r. Zgodnie z przedstawionymi w 2023 r. założeniami aplikacja ma pozwolić na wygenerowanie kodu QR, z którego do potwierdzenia danych o uprawnieniach będzie mógł skorzystać zagraniczny policjant czy pracownik wypożyczalni samochodów.

Na razie nie sposób precyzyjnie określić terminu wejścia w życie europejskiego, cyfrowego prawa jazdy. Dla Polaków, którzy uprawnienia mają od dawna, może mieć to jednak całkiem spore znaczenie. Od 2028 r. rozpocznie się akcja obowiązkowej wymiany praw jazdy, które zostały wydane jako bezterminowe. Wydawanie takich dokumentów zakończyło się 18 stycznia 2013 r. Od tej pory prawo jazdy nie może być ważne dłużej niż 15 lat. Chodzi oczywiście o sam dokument, a nie potwierdzane przez niego uprawnienia.

Zgodnie ze stworzonym przed laty rządowym planem akcja wymiany ma trwać od 19 stycznia 2028 r. do 18 stycznia 2033 r. Obowiązywać ma zasada 20 lat. Ma to oznaczać, że np. osoba, której prawo jazdy zostało wydane 1 czerwca 2019 r., będzie musiała wymienić prawo jazdy do 1 czerwca 2029 r. Dla posiadaczy wcześniej wydanych praw jazdy będą stworzone odrębne zasady.

Konieczność wymiany dokumentu prawa jazdy z pewnością nie ucieszy kierowców. Jeśli jednak unijne elektroniczne prawo jazdy zostanie wcielone w życie w ciągu kilku najbliższych lat, dla części polskich zmotoryzowanych może to oznaczać brak konieczności wizyty w urzędzie. Osoby, które zdecydowałyby się wyłącznie na europejskie, cyfrowe prawo jazdy, być może mogłyby załatwić całą sprawę poprzez profil zaufany, a stare, fizyczne prawo jazdy odesłać do właściwego urzędu. Minusem poleganie jedynie na elektronicznym prawie jazdy będzie to, że taki dokument nie potwierdzi uprawnień poza granicami UE.