Rozbiegany diesel – awaria ma dramatyczny przebieg. Można jej uniknąć
Mało która awaria samochodu wygląda tak spektakularnie. Nawet urwanie korbowodu nie ma tak dramatycznego przebiegu jak rozbieganie diesla. Potworny hałas, kłęby dymu i na końcu wycie silnika niczym agonia zakończona jego śmiercią, a niekiedy nawet pożarem. Kiedy się rozpocznie, trudno to już zatrzymać.
Od razu zaznaczę, że rozbieganie diesla nie należy do częstych awarii, wręcz przeciwnie. Nie w każdym silniku może się to wydarzyć, ponieważ sporo zależy od konstrukcji układu dolotowego i systemu gaszenia silnika. Jedyną przyczyną rozbiegania diesla jest dostawanie się oleju silnikowego do komór spalania przez układ dolotowy, co prowadzi do samozapłonu. Do układu dolotowego olej dostaje się z zużytej turbosprężarki.
Jak przebiega proces rozbiegania diesla?
O ile w normalnych warunkach diesel spala olej napędowy, o tyle w takiej sytuacji dodatkowo także olej silnikowy. Kiedy go wyłączymy, odcinając dopływ paliwa, pracuje już tylko na oleju silnikowym. Ponieważ temperatura jest wysoka, silnikowi jest bez różnicy.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Spalanie oleju silnikowego w niekontrolowany sposób powoduje rozpędzanie się silnika, a jak wiadomo, diesel nie potrzebuje świec zapłonowych, by dochodziło do zapłonu mieszanki. Zatem wyłączenie silnika kluczykiem nie pomaga, ponieważ odcinamy mu dopływ paliwa, ale tu paliwem jest olej silnikowy. Co więcej, im dłużej motor pracuje w ten sposób, tym bardziej silnik się zużywa, ale jednocześnie tym szybciej pracuje, bo dostaje więcej oleju. Nie działa elektroniczna kontrola prędkości obrotowej, więc bardzo się rozgrzewa, co sprzyja całemu procesowi. Jeśli silnik w porę nie zostanie zatrzymany, to skończy swój żywot przez zatarcie.
Jak rozpoznać, że diesel się rozbiegnie?
Jeśli masz diesla i czujesz, że sam zaczyna przyspieszać, a szczególnie na postoju, to oznacza, że jest to sam początek jego rozbiegania. Już wtedy należy szybko reagować, ponieważ po kilkunastu sekundach może być za późno.
Jak zatrzymać rozbieganego diesla?
Są silniki, które po przekręceniu kluczyka, pomimo rozbiegania, wyłączą się. System gaszenia może bowiem polegać na zamknięciu dopływu powietrza w dolocie. Powietrze to jedyne, czego rozbiegany diesel potrzebuje. Jeśli jest inaczej, trzeba go zatrzymać… siłą.
Są dwie metody, w tym tylko jedna polecana. Pierwsza polega na ręcznym zamknięciu dopływu powietrza do silnika. Jest to metoda dość trudna i raczej mało bezpieczna, więc zalecana tylko osobom, które znają konstrukcję silnika w swoim aucie i od razu po otwarciu maski będą wiedziały, co trzeba zrobić.
Druga metoda to zduszenie silnika układem napędowym. Chodzi o włączenie wysokiego biegu, np. czwartego i włączenie sprzęgła trzymając wciśnięty pedał hamulca. Auto nie ruszy, ale zasprzęglenie spowoduje zatrzymanie silnika. Jedyne ryzyko w czasie takiego działania to zniszczenie sprzęgła, ewentualnie koła dwumasowego, ale to i tak lepsze niż zniszczenie silnika. Przypominam, że główną przyczyną rozbiegania jest zużyta turbosprężarka, która kosztuje dużo mniej niż cały silnik.
Jak zatrzymać rozbieganego diesla z automatem?
To niestety jest duży problem, ponieważ w automatycznej skrzyni biegów nie ma stałego zasprzęglenia. Nie da się też włączyć takiego przełożenia, jakie byśmy chcieli. Włączenie D lub R i wciśnięcie hamulca prędzej doprowadzi do zniszczenia przekładni niż zatrzymania silnika. Dlatego zalecam użycie funkcji P i czekanie na zewnątrz z gaśnicą i otwartą maską. Jeśli dojdzie do zapalenia się komory silnika, jest szansa na jej ugaszenie.
Jak zapobiec rozbieganiu diesla?
Zasadniczo należy dbać o silnik. Jeśli turbosprężarka przepuszcza olej do kanałów dolotowych, to trzeba usunąć usterkę. Wiąże się to z regeneracją lub wymianą turbosprężarki.
