Wiecie co to Dieppe? To się dowiecie...
MICHAL GRYGIER • dawno temuRenault wczoraj przesłało ciekawą informację. Zwykle tak zwane "prasówki" są mało ciekawe. Ta mnie osobiście bardzo zainteresowała. Dieppe, sport i cofniemy się o 40 lat wstecz…
W tym roku mija 40. rocznica powstania fabryki Renault w Dieppe. Historia zakładu jest ściśle związana z historią sportowych sukcesów Renault oraz przejętej przez koncern w latach 70. legendarnej marki Alpine. Dziś w Dieppe produkuje się sportowe wersje Renault (modele Clio RS, Megane RS) oraz ich wyczynowe odmiany przystosowane do rajdów i wyścigów.
Początki współpracy
Rok po zakończeniu II wojny światowej mechanik Jean Redele (żył w latach 1922–2007) założył w Dieppe warsztat samochodowy pod nazwą Societe des Grands Garages de Normandie. Jego ojciec, Emile, pracował jako inżynier w Renault. Oprócz napraw silników i skrzyń biegów czy też wymiany oleju, w wolnych chwilach Jean Redele zajmował się tuningiem niepozornego Renault 4 CV, którym startował w lokalnych rajdach, m.in. Dieppe Rally. W latach 50. Redele nawiązał regularną współpracę z firmą Renault, przygotowując dla niej auta startujące w rajdach i wyścigach. W krótkim czasie warsztat został rozbudowany, aby sprostać zamówieniom na podrasowane silniki.
Alpine – sportowy sukces
W 1954 roku Redele założył Societe Anonyme des Automobiles Alpine. Nazwa Alpine, nadana na cześć zwycięstwa w rajdzie Coupe de Alpes, stała się synonimem szybkich samochodów budowanych na podzespołach seryjnych Renault. Pierwsza samodzielna konstrukcja – Alpine A106 – to podzespoły Renault 4 CV w opływowym nadwoziu z włókna szklanego i aluminium (1955 rok). Projekt ten był dziełem Giovanniego Michelottiego. Następcą stoszóstki był model A108, który osiągał liczne sukcesy sportowe.
Zobacz również: Renault Kadjar 1.6 dCi 4x4 BOSE - test
Na początku lat 60. Redele skonstruował nowy model, A110, wykorzystując jednostkę napędową i podzespoły popularnego na całym świecie Renault 8. Wykonane z włókna szklanego lekkie nadwozie oraz mocny silnik okazały się receptą na sukces. Alpine A110z 1965 roku z umieszczonym z tyłu silnikiem 1.1 miało moc 95KM. Pojazd ważył zaledwie 580 kg i rozwijał prędkość 210 km/h, budząc respekt u konkurencji. W tym samym roku zadebiutowało także A110 z silnikiem 1300 cm.
Licencję na budowę Alpine A110 kupiły: Hiszpania, Meksyk (Dinalpin) oraz Brazylia, gdzie na torze Interlagos zwyciężył słynny Emerson Fittipaldi, późniejszy mistrz F1. W latach 1967–1969 krótka seria A110 wyjechała również z bułgarskiego zakładu w Płowdiw jako Bulgaralpine A110. W Dieppe produkowane były także A110 w wersji kabriolet oraz czteromiejscowe coupe GT4, jednak największą sławę zdobyło coupe zwane Berlinette.
Pomiędzy firmą Redele a Renault trwała bliska współpraca na różnych płaszczyznach: Renault udostępniło swoją sieć do sprzedaży modelu Alpine, z modelu Renault 16 pochodził silnik o mocy 1.6, który zasilał model Alpine A110 1600. W wersji S osiągał on 138 KM, rozpędzając auto do 215 km/h.
Budowa fabryki
W 1969 roku Renault zawarło umowę z założycielem firmy Societe Anonyme des Automobiles Alpine i rozpoczęło budowę nowoczesnego zakładu w Dieppe. Powstały tam pierwsze turbodoładowane silniki Renault, które kilkanaście lat później weszły do seryjnej produkcji. Do badań wykorzystywano prototypy tworzone z nowatorskich materiałów: kevlaru, włókna węglowego czy stopu tytanu. Talent Jeana Redele i jego inżynierów był wspierany przez zaplecze technologiczne Renault. Relacje pozostały partnerskie. Alpine zachowało nazwę, logo i autonomię, stając się faktycznie działem sportowym koncernu.
Sportowe sukcesy aut z Dieppe
W rękach takich mistrzów jak Bernard Darniche, Jean-Pierre Nicolas, Jean-Luc Therrier, A110 była groźną i skuteczną bronią. Jean-Claude Andruet (A110 1600) został najszybszym kierowcą Rajdu Polski 1970. W 1971 roku załoga Ove Andersson/ David Stone zwyciężyła Rajd Monte Carlo. Rok później Therrier zwyciężył w rajdzie Criterium de Cevennes. W roku 1972 całe podium RMC należało do kierowców w niebieskich coupe z Dieppe. Na 1. miejscu znalazł się Jean-Claude Andruet. Tuż za nim na metę dojechali Andersson i Nicolas. Sukcesem dla firmy było zdobycie w 1973 roku zaszczytnego tytułu Mistrza Świata Producentów.
Z zakładu w Dieppe pochodził także model Alpine A310 (produkowany w latach 1971–1984). Początkowo silnik pochodził z Renault 17 TS. W późniejszym okresie zastąpiła go jednostka PRV V-6, montowana także w R30. W 1977 roku Guy Frequelin, kierowca A310, zdobył tytuł Rajdowego Mistrza Francji. W tej samej wytwórni budowane były wyścigowe bolidy Renault Alpine A442 oraz A443, które brały udział w 24-godzinnym wyścigu na torze w Le Mans. W 1978 roku Didier Pironi zwyciężył w tej imprezie, kierując A442 B. Montaż utytułowanego Alpine A110 zakończył się w czerwcu 1977 roku.
Polacy za kierownicą sportowych aut Renault
W historii Alpine A110 jest także polski epizod. Podczas Rajdu Polskiego w 1974 roku za kierownicą blisko 200-konnego pojazdu zasiadł najlepszy polski kierowca, Sobiesław Zasada. Po doskonałym starcie nastąpił pechowy wypadek. Na jednym z oesów samochód został staranowany przez jadący pod prąd cywilny samochód, którym sędzia przewoził karty startowe. Mocna konstrukcja wytrzymała zderzenie, jednak o dalszej jeździe nie było już mowy.
Tradycja sportowych sukcesów Renault w Polsce jest długa. W 1939 roku Stefan Pronaszko zwyciężył w swojej klasie w Rajdzie Automobilklubu Polskiego (dziś Rajd Polski), startując seryjnym Renault Primaquattre.
Błażej Krupa za kierownicą pochodzącego z Dieppe Renault 5 Alpine zdobył w 1979 roku tytuł Rajdowego Mistrza Polski. W latach 1985–1989 Andrzej Koper odnosił liczne sukcesy za kierownicą montowanego w Dieppe Renault 11 Turbo.
Renault 5 Turbo z umieszczonym centralnie silnikiem, który nawiązywał do sukcesów A110, zaskoczyło cały motoryzacyjny świat. Silnik 1.4 z turbodoładowaniem osiągał moc 160 KM, rozpędzając lekkie auto do prędkości 210 km/h. Montaż 400 egzemplarzy w Dieppe pozwolił na uzyskanie homologacji FIA w Grupie 4 i oficjalne dopuszczenie do startu tego modelu w imprezach WRC. Na początku sezonu w 1981 roku jeden z egzemplarzy trafił do Polski. Startował nim Błażej Krupa, zdobywając szóstą pozycję w klasyfikacji kierowców Rajdowych Mistrzostw Europy. W czerwcu 1982 roku pojazd spłonął na trasie Rajdu Dunaju.
W latach 90. liczne sukcesy za kierownicą 215-konnego, ważącego ok. tony Renault Clio Williams (Grupa A7) osiągał Bogdan Herink. W sezonie w 1994 roku Herink, pilotowany przez Barbarę Stępkowską, zwyciężył w Rajdzie Dolnośląskim oraz w Rajdzie Barbórki, był drugi w Rajdzie Krakowskim, zdobywając także Mistrzostwo Polski w Formule 2000 i tytuł Rajdowego Wicemistrza Polski. W sezonie w 1995 roku Herink zwyciężył w Rajdzie Karkonoskim oraz wygrał Grupę A7 (do 2000 cm³) w Rajdzie Polski, deklasując rywali dysponujących autami z napędem na obie osie. Renault Clio Maxi był jednym z ulubionych pojazdów Janusza Kuliga, który od sezonu 1997 startował za kierownicą Renault Megane Maxi Kit-Car o mocy przekraczającej 300 KM z sekwencyjną skrzynią biegów. Wraz z Jarosławem Baranem zdobyli drugą pozycję w 54. Rajdzie Polski w 1997 roku. Innym kierowcą Renault Clio Maxi był Waldemar Doskocz, drugi wicemistrz kraju w sezonie w 1996 roku.
W 1994 roku zakończyła się produkcja ostatniego samochodu noszącego nazwę Alpine — modelu A610. W kolejnych latach w Dieppe budowano sportowe wersje Renault Clio, m.in. legendarne już V6 — godnego następcę 5 Turbo. Obecnie fabrykę opuszczają sportowe wersje Renault Clio i Megane.
Ten artykuł nie ma jeszcze komentarzy
Pokaż wszystkie komentarze