100 nowych fotoradarów na polskich drogach. Problemem nie są urządzenia, a ściągalność kar

Większa liczba fotoradarów wymagałaby dodatkowych środków z budżetu państwa, ale i tak nowych urządzeń nie zabraknie – taką informację przekazuje Rafał Weber, sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury. Zwiększenie kontroli na drogach przez GITD wymagałoby zgody Ministra Finansów, który musiałby znaleźć pieniądze na kolejne "żółte skrzynki", ale i tak kierowcy muszą uważać. W ramach realizacji uruchomionego wcześniej programu finansowanego z Funduszu Spójności, GITD instaluje 100 nowych fotoradarów, w tym na drogach samorządowych.

Dokładna lista nie jest znana. Wbrew pozorom wybór punktów nie opiera się potencjale do "golenia" kierowców. Instytut Transportu Samochodowego wykonuje analizy dot. dróg publicznych i stwierdza w których miejscach – ze względu na szczególne zagrożenie – należy umieścić fotoradar. Uwzględniane są wypadki i kolizje, których przyczyną była nadmierna prędkość. GITD bierze też pod uwagę infrastrukturę – innymi słowy nie każdy punkt może zapewnić bezprzewodową łączność czy przyłącze elektryczne. Swoją opinię musi też wyrazić komendant wojewódzkiej policji.

Policja przekazała do Inspekcji Transportu Drogowego 39 wniosków o postawienie fotoradarów, ale i sama przygotowała 37 propozycji. Niestety, co trzeci wniosek funkcjonariuszy został odrzucony. W ramach pracy sejmowej komisji próbowano ustalić dlaczego doszło do takiej sytuacji, ale okazało się, że o zasadności wniosków decydowali eksperci ITD.

Kolejne fotoradary mają poprawić bezpieczeństwo, ale na pewno nie przyczynią się do zwiększenia nieuchronności kary. Centrum Automatycznego Nadzoru nad Ruchem Drogowym nie jest w stanie ściągnąć należności z co najmniej połowy mandatów. Nie jest to sytuacja zupełnie nowa – już w 2013 roku Najwyższa Izba Kontroli alarmowała, że tylko 47 proc. ukaranych płaci mandaty. Przeprowadzona w 2016 roku reforma ( i przeniesienie windykacji do Opola) sprawiła, że cały system kosztuje 6 mln zł rocznie więcej, a jak zauważa NIK, nie zwiększyła skuteczności dochodzenia należności.

Same fotoradary mogą wydawać się postrachem kierowców, ale ponownie NIK wskazuje na dziury w systemie. Nawet zweryfikowane wykroczenia nie oznaczają pociągnięcia do odpowiedzialności – w ubiegłych latach przedawniło się aż 115 tys. spraw, bowiem GITD nie miało wystarczającej liczby pracowników. By zmniejszyć ten współczynnik, niektóre żółte skrzynki "łapały" kierowców jadących dopiero 30 km/h więcej niż było to dozwolone. Okazuje się, że zrobione zdjęcie nie zawsze oznacza wystawienie mandatu. A nawet jeśli, to jego stawka i tak będzie jedną z najniższych w Europie.