W weekend zmiana paliwa. Lepiej poczekaj z tankowaniem

Choć ostatnie dni obiecywały nam, że zima jest jeszcze odległa, to kierowcy doskonale zdają sobie sprawę z kapryśności pogody. To czas, by przygotować auto do mrozów, a w konfrontacji z nimi jednym z najsłabszych punktów może okazać się paliwo w baku. Dotyczy to przede wszystkim diesli. W oleju napędowym pod wpływem ujemnej temperatury wytrąca się parafina. Jej cząstki mogą zmniejszyć efektywność układu paliwowego lub całkowicie go zatkać. W takiej sytuacji samochód trzeba odstawić do warsztatu lub poczekać na korzystniejszą pogodę. To właśnie dlatego olej napędowy wzbogaca się dodatkami, które zapobiegają temu zjawisku. Wszystko określone jest przepisami.

Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie wymagań jakościowych dla paliw ciekłych od 16 kwietnia do 30 września na stacjach można sprzedawać tzw. paliwo letnie. W przypadku oleju napędowego najważniejszym parametrem jest wartość temperatury zablokowania zimnego filtra (CFPP), a więc wytrącenia się parafiny, co może zablokować układ paliwowy. W przypadku letniego oleju napędowego temperatura CFPP nie może być wyższa niż 0 stopni Celsjusza.

Zgodnie z przepisami od 1 marca do 15 kwietnia, a także od 1 października do 15 listopada obowiązują normy dla tzw. paliwa przejściowego. W przypadku oleju napędowego zablokowanie zimnego filtra nie może następować przy temperaturze wyższej niż -15 stopni Celsjusza. Z kolei od 16 listopada do końca lutego na stacjach musi być sprzedawane tzw. paliwo zimowe. Zimowy olej napędowy nie może mieć temperatury CFPP wyższej niż -20 stopni Celsjusza. W przypadku benzyny zmieniany jest parametr prężności par, co ułatwia rozruch silnika przy niskiej temperaturze.

Obecnie więc przepisy pozwalają na sprzedaż przejściowego paliwa, ale od 16 listopada na stacjach będzie można oferować już tylko zimowe, które jest bardziej odporne na mrozy. Ponieważ w 2025 r. 16 listopada wypada w niedzielę, to należy spodziewać się, że zmiana paliwa nastąpi najpóźniej w piątek lub sobotę, a więc 14 lub 15 listopada. Kierowcy, którzy muszą zatankować, ale na razie nie zamierzają dużo jeździć, mogą zyskać odkładając tankowanie o kilka dni. Wtedy z pewnością napełnią bak zimowym paliwem, które nie zawiedzie nawet jeśli w ciągu najbliższych tygodni dramatycznie zmieni się pogoda.

Pozostaje jeszcze jedno pytanie. Czy wszystkie paliwa zimowe są takie same? Niekoniecznie. Prawo wymaga minimalnym parametrów temperatury CFPP. Nie oznacza to jednak, że poszczególne sieci nie mogą oferować paliwa o parametrach przekraczających ministerialne ramy, a więc jeszcze odporniejszych na silny mróz. O to, co w ramach paliw podstawowych i premium oferują poszczególne sieci, zapytałem ich przedstawicieli. Oto odpowiedzi w kolejności alfabetycznej.

Dla benzyn od 1 listopada do końca lutego (…) zmieniają się parametry produktu "prężność par" i "destylacja": prężność par od 60 kPa do 90 kPa, destylacja od 22 do 50. Dla oleju napędowego od 16 listopada do końca lutego (…) zmienia się parametr "temperatura blokady zimnego filtra" i wynosi max. -20 stopni Celsjusza.

Na stacjach BP w okresie zimowym oferowany jest gatunek F oleju napędowego, dla którego wartość temperatury zablokowania zimnego filtra wynosi max. – 20 stopni Celsjusza. Temperatura mętnienia nie jest normowana. Wymagania oleju napędowego w Polsce zostały tak określone, aby utrzymać pojazdy z silnikiem Diesla działające przez całą zimę w normalnych temperaturach otoczenia dla tej części świata.

Typowe wartości temperatury zablokowania zimnego filtra wahają się od -25 do -32 stopni Celsjusza. Wartości bliskie wartości granicznej -20° C występują stosunkowo rzadko. Typowe wartości temperatury mętnienia mieszczą się w zakresach od -7 do -11 stopni Celsjusza. Liczba cetanowa ON regularnego i Ultimate wynosi min. 51.

Parametry niskotemperaturowe oraz liczba cetanowa zimowego oleju napędowego regularnego i Ultimate są takie same jak oleju bazowego dostępnego na terminalu, a ich dokładne wartości znajdują się na świadectwie jakości, dostępnym u kierownika stacji.

W listopadzie zimowe paliwa pojawiają się na wszystkich stacjach, w tym w sieci MOL Polska – benzyna od 1 listopada, a olej napędowy od 16 listopada. Różnice względem paliw letnich wynikają z obowiązujących norm (PN-EN 228 i PN-EN 590) oraz praktycznych potrzeb kierowców.

Najwięcej trudności powoduje olej napędowy, w którym w niskiej temperaturze zaczyna wytrącać się parafina. Tworzy ona kryształki mogące zablokować filtr paliwa. Graniczny moment określa parametr CFPP (Cold Filter Plugging Point) – im niższa jego wartość, tym większa odporność paliwa na mróz.

Dla zimowych diesli CFPP wynosi zazwyczaj –20 stopni Celsjusza, dla paliw przejściowych –10 stopni Celsjusza, a dla letnich około 0 stopni Celsjusza. Poniżej tych wartości olej napędowy gęstnieje i przestaje swobodnie płynąć przez filtr.

W ofercie stacji MOL dostępne są paliwa zimowe MOL EVO Plus Diesel, których temperatura zablokowania zimnego filtra osiąga nawet –25 stopni Celsjusza, a w testach laboratoryjnych –30 stopni Celsjusza. To wartości wyższe niż wymagane przepisami, co przekłada się na większą pewność rozruchu przy silnych mrozach.

Od 16 listopada do końca lutego 2025 r. na stacjach Orlen dostępny będzie olej napędowy zimowy. Temperatura blokady zimnego filtra oleju napędowego zarówno w gatunku standardowym EFECTA ON, jak i w gatunku Premium VERVA ON nie może być wyższa niż -20 st. Celsjusza. Temperatura zablokowania zimnego filtra (CFPP) wpływa głównie na proces uruchomienia silnika, a także jego prawidłową pracę podczas jazdy. Olej napędowy zimowy charakteryzuje się również niższą temperaturą mętnienia w porównaniu z olejem letnim.

W polskiej normie dla olejów napędowych także dla tych produkowanych przez ORLEN, ustalone jest minimum liczby cetanowej, wynoszące 51. Badania eksploatacyjne silników Diesla pokazały, że paliwa o niższej liczbie cetanowej niekorzystnie wpływają na silnik i znacznie obniżają ekonomikę jazdy. Dodatkowo generują większy hałas, a zwiększone zużycie paliwa, przy niezupełnym spalaniu, powoduje zwiększoną emisję sadzy. Podwyższona liczba cetanowa oleju VERVA ON (55 wobec standardowego 51) poprawia właściwości eksploatacyjne pojazdu. Zwiększa dynamikę pracy silnika, ułatwia rozruch i obniża temperaturę pracy silnika.

W okresach zimowych polska norma stawia wymagania tej temperatury na poziomie nie wyższym, niż -20 stopni Celsjusza. Orlen (…) w okresie zimowym produkuje ON z temperaturą blokady zimnego filtra na poziomie około -30 stopni Celsjusza, czyli o 10 stopni lepiej, niż wymagania stawiane w polskiej normie. Warto przy tej okazji dodać, że w przypadku prognoz bardzo niskich temperatur otoczenia, ORLEN może wyprodukować paliwa, które będziemy mogli używać w naszych autach nawet przy spadkach temperatur poniżej -30 stopni Celsjusza.

Na wszystkich stacjach Shell od 1 listopada są już dostępne wersje paliw zimowych, posiadające prężność par 60-90 kPa. Olej napędowy jest już wymieniany na zimowy i jest dostępny na większości naszych stacji, a do 16 listopada będzie dostępny we wszystkich lokalizacjach. Temperatura blokady zimnego filtra w naszych zimowych olejach napędowych to temperatura poniżej -20 stopni Celsjusza.