Pomiar przed przejściem dla pieszych. Lepiej dokładnie znać ten przepis
Zgodnie z przepisami ruchu drogowego, kierowca ma obowiązek zmniejszyć prędkość podczas zbliżania się do przejścia dla pieszych. Jest to jasno określone w kodeksie, ale by uniknąć poważnych konsekwencji prawnych, kluczowe jest pełne zrozumienie tego przepisu. Nie chodzi też przecież o to, by wykonywać niepotrzebne manewry, które mogą prowadzić do niebezpiecznych sytuacji na drodze.
Czy kierowcy zawsze muszą zwalniać przed przejściem dla pieszych? W ustawie Prawo o ruchu drogowym jest to wyraźnie określone:
Kierujący pojazdem, zbliżając się do przejścia dla pieszych, jest obowiązany zachować szczególną ostrożność, zmniejszyć prędkość tak, aby nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego i ustąpić pierwszeństwa pieszemu znajdującemu się na tym przejściu, albo wchodzącemu na to przejście, z zastrzeżeniem ust. 1a.
Przepis ten mówi o obowiązku zmniejszenia prędkości, ale wiąże go z obecnością pieszego. W praktyce oznacza to, że sam fakt zbliżania się do przejścia dla pieszych nie zobowiązuje kierowcy do zwolnienia. Obowiązek ten pojawia się, gdy na drodze pojawiają się okoliczności, które mogą stwarzać potencjalne zagrożenie dla pieszych.
Na przykład, jeśli poruszamy się po jezdni, która jest bardzo śliska, a obok jest chodnik, to nawet jeśli żaden pieszy nie zbliża się do przejścia, ale jest w pobliżu, powinniśmy zwolnić. Chodzi o to, aby zachować szczególną ostrożność i być przygotowanym na ewentualne wejście pieszego na przejście, nawet jeśli nie ma do tego prawa. W takiej sytuacji prędkość musi być na tyle niska, aby kierowca mógł odpowiednio zareagować i — jak mówi ustawa — "nie narazić na niebezpieczeństwo pieszego znajdującego się na tym przejściu albo na nie wchodzącego".
Podobna sytuacja może mieć miejsce, gdy w pobliżu przejścia dla pieszych jest dużo osób, choć nie widać, że ktoś z nich ma zamiar wejść na przejście. Jeśli kierowca widzi taką sytuację, powinien zmniejszyć prędkość, kierując się zasadą ograniczonego zaufania.
Tak samo powinniśmy postąpić, gdy pojazd jadący z naprzeciwka zaczyna zwalniać lub zatrzymuje się przed przejściem dla pieszych. Choć sam fakt, że pieszy czeka na przejście, nie jest jeszcze powodem do zatrzymania się przed przejściem, to zachowanie innego kierowcy może wskazywać na to, że pieszy może zinterpretować jego intencje jako ustąpienie pierwszeństwa i wejść na przejście, nawet jeśli nie zachowuje ostrożności. To kolejna sytuacja, w której mamy obowiązek zmniejszyć prędkość przed przejściem.
W komentarzu do ustawy Prawo o ruchu drogowym wydawnictwa C.H. Beck, autorzy odwołują się do jednego z wyroków sądowych, gdzie podkreślone zostało, że: "kierowca, zbliżając się do przejścia dla pieszych, zawsze musi się liczyć z możliwością pojawienia się na jezdni pieszego, jest więc zobowiązany zmniejszyć szybkość do granic pozwalających w razie potrzeby na natychmiastowe zatrzymanie pojazdu".
Jednak, aby to wyjaśnić, warto odwołać się do innego wyroku, który mówi: "Zatem o potrzebie, np. zmniejszenia prędkości pojazdu nie decyduje sam fakt zbliżenia się do przejścia dla pieszych, lecz warunki i sytuacja drogowa umożliwiająca kierującemu przy danej prędkości odpowiednio szybkie reagowanie".
Czy policjant może wystawić mandat za niezmniejszenie prędkości przed przejściem?
Jeśli kierowca nie przekroczył dopuszczalnej prędkości, to nie może otrzymać mandatu za sam fakt niezmniejszenia prędkości przed przejściem. Nie ma więc potrzeby reagować na widok policyjnej "suszarki" trzymanej przez funkcjonariusza stojącego za przejściem.
Jednak, jeśli sytuacja w pobliżu przejścia tego wymaga, na przykład jest tam dużo pieszych i jeden z nich może w każdej chwili zdecydować się na wejście na przejście, kierowca powinien zwolnić. W takich okolicznościach policjant mierzący prędkość za przejściem może zareagować. Jednak w taryfikatorze mandatów nie ma konkretnej kwoty grzywny za takie wykroczenie, więc w takim przypadku stosuje się art. 97 kw (od nagany do 3 tys. zł grzywny).
Natomiast przepis zawarty w art. 26. może być wykorzystany w każdym procesie sądowym dotyczącym potrącenia pieszego. Zarówno obowiązek zmniejszenia prędkości, jak i zachowanie szczególnej ostrożności, mogą mieć istotny wpływ na decyzję sądu. Biegły powołany do sprawy może określić przybliżoną prędkość pojazdu i nawet jeśli będzie ona zgodna z przepisami, ale zbyt wysoka dla danej sytuacji, może to być czynnik obciążający dla kierowcy. Dlatego, jeśli w pobliżu przejścia jest choćby jeden pieszy, nawet jeśli nie wygląda na to, że ma zamiar wejść na jezdnię, kierowca powinien zwolnić.
