Podstawowe elementy eksploatacyjne w aucie - kiedy je wymieniać?
Dbanie o dobrą kondycję samochodu wydłuża jego żywotność i obniża ryzyko awarii. Prawidłowa eksploatacja ma także wpływ na bezpieczeństwo jazdy oraz komfort podróżowania.
18.06.2014 | aktual.: 30.03.2023 11:56
Zbliżający się okres wakacyjnych wyjazdów to dobry czas na to, aby przeprowadzić kontrolę pojazdu. Przed urlopem warto m.in. sprawdzić poziom oleju, zużycie hamulców czy kondycję akumulatora. Zwróćmy też uwagę na to, jak działa nawiew w aucie.
Olej silnikowy
Olej silnikowy spełnia szereg zadań kluczowych dla prawidłowego funkcjonowania jednostki napędowej. Podstawą jest zmniejszanie tarcia pomiędzy współpracującymi ze sobą elementami. Olej ma właściwości chłodzące. Odpowiada również za utrzymywanie w czystości smarowanych powierzchni i uszczelnianie motoru. Ma też chronić przed korozją.
Olej silnikowy z czasem traci swoje pierwotne cechy. Jest poddawany obciążeniom termicznym, wychwytuje zanieczyszczenia i opiłki metalu ze zużywających się podzespołów. Pogarszają się jego właściwości smarne.
Kiedy wymieniać olej? Możemy np. zdać się na zalecenia producenta danego samochodu. Wskazania są różne, ale zazwyczaj mowa jest o przebiegach od 15 000 do 30 000 km. W niektórych autach montowane są czujniki na bieżąco kontrolujące stan oleju. Informacje o konieczności wymiany podawane są za pośrednictwem komputera pokładowego.
Często zaleca się wymieniać olej co 10 000 km lub po prostu co rok. Do tej kwestii powinni przywiązywać większą wagę użytkownicy, którzy eksploatują swoje auta w mieście, poddają pojazdy dużemu obciążeniu (częsta jazda na wysokich obrotach i z większymi prędkościami, ciągnięcie przyczepy) czy poruszający się po terenach o dużym zapyleniu.
Poziom oleju dobrze jest kontrolować przynajmniej co 1000 km. Możemy w sobie też wyrobić nawyk wykonywania tej czynności przed każdym wyjazdem w trasę.
Olej silnikowy można zmienić samodzielnie, ale z pewnością prościej będzie powierzyć to zadanie profesjonalistom. Dzięki temu nie musimy się martwić chociażby o to, co zrobić ze zużytym olejem. Jeśli nie liczyć kosztu zakupu samego specyfiku, robocizna za usługę jest dość tania, często też wliczana w cenę oleju, jeśli kupimy go w serwisie. Przy wymianie oleju powinno się zamontować również nowy filtr oleju.
Klimatyzacja i filtr kabinowy
Dbałość o dobry stan filtra kabinowego oraz klimatyzacji wpływa na komfort jazdy, ale także na zdrowie pasażerów i widoczność.
Zaniedbany i wilgotny filtr kabinowy jest świetnym środowiskiem dla rozwoju drobnoustrojów i grzybów oraz rozkładu owadów. Z tego powodu łatwo ocenić, kiedy należy go wymienić. W kabinie roznosi się nieprzyjemny zapach.
Może też spaść wydajność układu wentylacyjnego. Musi on pracować intensywniej, czego konsekwencją może być przegrzewanie się i w końcu uszkodzenie dmuchawy.
Zużyty filtr to zagrożenie nie tylko dla astmatyków czy alergików, ale po prostu dla każdego. W kabinie wzrasta stężenie szkodliwych substancji pochodzących ze spalin. Ponadto podzespół, który nie spełnia już swojej funkcji, sprawia, że na szybach łatwiej osadza się para.
Filtr kabinowy powinno się wymieniać po przejechaniu ok. 15 000 km bądź po upływie roku. Jeśli zależy nam na dobrej jakości powietrza we wnętrzu samochodu, powinniśmy zainwestować w filtr z węglem aktywnym.
Zbliżające się wakacje to dobry czas, aby przypomnieć sobie o serwisie klimatyzacji. Chociaż jest kojarzona z zapewnianiem przyjemnego chłodu podczas ciepłych okresów roku, to przydaje się również wtedy, gdy temperatury są niższe. Osusza powietrze i pomaga pozbyć się pary z szyb.
Klimatyzację trzeba regularnie włączać bez względu na porę roku, chociaż raz na tydzień lub dwa tygodnie. Dzięki temu zapewnia się smarowanie kompresorowi.
Jeśli z klimatyzacji nie korzystało się przez dłuższy czas lub nie poddało się jej odpowiednim zabiegom, we wnętrzu będzie czuć nieprzyjemną woń. Przynajmniej raz w roku układ trzeba odgrzybić.
Można to zrobić na kilka sposobów. Pierwszy polega na wprowadzenie do układu pianki. Drugi to ozonowanie za pomocą specjalnego urządzenia. Można się też zdecydować na metodę chemiczną, polegającą na rozpylaniu płynu czyszczącego przy użyciu sprzętu emitującego ultradźwięki.
Nawet wtedy, gdy cały układ jest szczelny, to co roku ubywa z niego 10-15% czynnika chłodzącego. Gdy jego poziom spadnie do połowy, skuteczność klimatyzacji maleje nawet o 75%. Raz na dwa lata czynnik trzeba wymienić na nowy, ponieważ zbiera on zanieczyszczenia.
Przy okazji odgrzybiania i nabijania klimatyzacji warto skontrolować szczelność całego układu i stan osuszacza. Element ten zaleca się wymieniać do 2-3 lata.
Klocki hamulcowe
Trudno dokładnie określić, co ile kilometrów powinno się wymieniać klocki hamulcowe. Wiele zależy od sposobu eksploatacji samochodu. Jeśli auto jest wykorzystywane głównie do wyjazdów w trasy, to żywotność klocków może sięgać 60 000 km. Poruszanie się przede wszystkim po mieście może sprawić, że zużyją się po ok. 30 000 km.
W niektórych samochodach stan klocków hamulcowych jest kontrolowany przez elektronikę, która informuje kierowcę o konieczności niezbędnego serwisu. Ich zużycie można oczywiście oceniać również w bardziej tradycyjny sposób, np. przy okazji okresowej zmiany opon.
Po zdjęciu kół można zmierzyć grubość materiału ciernego, która powinna wynosić minimum 2 mm. Inną metodą jest zerknięcie przez otwory kontrolne w zacisku. Na okładzinie powinien być widoczny rowek. Jeśli zniknął, to znak, że z wymianą nie ma na co czekać. Ponadto producenci często tak konstruują klocki, że zaczynają one charakterystycznie piszczeć, gdy są już mocno zużyte.
Oczywiście sygnałem do interwencji jest każde nietypowe zachowanie samochodu podczas hamowania, np. wibracje lub zbaczanie z toru jazdy. Pamiętajmy, że klocki hamulcowe wymienia się parami na osi. Poza tym powinno się instalować nowe klocki w sytuacji, w której montuje się nowe tarcze. Dzięki temu cały zestaw będzie zużywał się równomiernie.
Akumulator
Przeciętnie akumulator wymienia się co 4-5 lat. Nie ma jednak reguły. Bywa, że bateria wytrzymuje zarówno krócej, jak i dłużej.
Jest szereg objawów wskazujących na to, że stan akumulatora się pogarsza. Podstawową są trudności z rozruchem. Wskazówką może być też np. słabsze świecenie reflektorów przy wyłączonym silniku.
Nie zawsze braki w dostawach prądu oznaczają, że akumulator trzeba wymienić. Być może winę za taki stan rzeczy ponosi niesprawny układ elektryczny lub alternator. Problemy mogą występować też, gdy nie dba się o czystość klem lub z samochodu rzadko się korzysta.
Do klem możemy podpiąć woltomierz. Napięcie przy nieobciążonym akumulatorze powinno wynosić więcej niż 12,4 V. W akumulatorze obsługowym można zmierzyć gęstość elektrolitu. Standardowa to 1,25-1,28 g/cm3. Jeśli jest niższa, oznacza to, że akumulator jest niedoładowany lub rozładowany.
Po próbie naładowania prostownikiem pomiary powinniśmy wykonać ponownie. Jeśli nie dysponujemy odpowiednim sprzętem, akumulator za niewielką opłatą możemy sprawdzić w serwisie.
W akumulatorach bezobsługowych o stanie akumulatora informuje tzw. magiczne oczko. Jeśli jest ono zielone, oznacza to, że akumulator jest naładowany, a poziom elektrolitu prawidłowy. Wskaźnik czarny oznacza konieczność doładowania. Białe lub żółte oczko wskazuje, że akumulator trzeba wymienić.
W nowy akumulator trzeba się zaopatrzyć, jeśli nastąpiło mechaniczne uszkodzenie tego podzespołu, widoczne są pęknięcia czy wycieki.
Filtr powietrza
Filtr powietrza to jeden z elementów układu dolotowego. Jego zadaniem jest wychwytywanie zanieczyszczeń, które mogłyby dostać się wraz z powietrzem do silnika.
Jak rozpoznać, że już czas na kupno nowego filtra powietrza? Zapchany filtr powietrza może spowodować, że wzrośnie zapotrzebowanie motoru na paliwo. Trzeba liczyć się też ze spadkiem mocy.
Jeśli nie będziemy pamiętać o jego wymianie, żywotność silnika może się skrócić. Uszkodzeniu mogą ulec powierzchnie cylindrów i tłoków.
Jak to zazwyczaj bywa, producenci podają różne przebiegi, po których trzeba zaopatrzyć się w nowy filtr powietrza. Najbezpieczniej jest go wymieniać co 15 000-20 000 km lub co rok. Czynność tę można połączyć np. z wymianą oleju i filtra oleju.
Filtr warto regularnie sprawdzać, co zazwyczaj jest czynnością dość prostą. Dużą wagę do kontroli powinni przywiązywać użytkownicy, którzy często poruszają się po drogach szutrowych lub w okolicach budów i innych miejsc o dużym zapyleniu. Filtr szybciej też się zapycha, jeśli jeździ się głównie po mieście.
Materiał powstał przy współpracy z marką Seat. Zapoznaj się z letnimi promocjami w serwisach Seata.