Dlaczego z silnika dochodzą stuki? Jak im zaradzić? [poradnik]

Kiedy kupimy auto używane, przez dłuższy czas wsłuchujemy się w różne odgłosy, jakie z siebie wydaje. Z czasem do wielu dźwięków się przyzwyczajamy. Kiedy jednak pojawi się stukanie, trudno go nie usłyszeć. Co może stukać w silniku?

Niestety, stukanie dochodzące z jednostki napędowej to powód do dużego niepokoju. Ze wszystkim dźwięków, jakie może wydawać silnik, stukanie jest najgorszym. Świadczy to bowiem o poważniejszym problemie. Co najczęściej powoduje stuki w silniku?

To jedna z najczęstszych przyczyń stukania/klepania w silnikach z dużym przebiegiem. Wówczas charakterystycznie metaliczny dźwięk dobiega spod pokrywy zaworów. Na początku zużyte popychacze słychać tylko chwilę po uruchomieniu silnika, jednak po dłuższym przebiegu słychać je już przez cały czas i stają się coraz głośniejsze.

Niestety tu pojawia się największa wada hydraulicznych popychaczy, które są tak cenione - by nie powiedzieć przecenione - przez użytkowników i mechaników, zwłaszcza zakładających autogaz. O ile bowiem przy regulacji mechanicznej wystarczy je wyregulować lub ewentualnie wymienić tzw. szklanki, o tyle przy systemie hydraulicznym w grę wchodzi tylko ich wymiana.

Koszty? Za jeden popychacz trzeba zapłacić ok. 15-20 zł do popularnych, starszych aut, a nawet 50-100 zł do nowocześniejszych, mniej popularnych. Trzeba to oczywiście pomnożyć przez liczbę zaworów i dodać koszt montażu - kilkaset złotych. Jak się okazuje, nawet przy tanich częściach, ale na przykład 16-zaworowej głowicy wymiana może kosztować nawet 500-600 zł.

Wielu producentów olejów silnikowych ma w ofercie środki do oleju, których zadaniem jest wyciszenie popychaczy zaworowych. Czasem zdają one egzamin.

Zanikanie hałasu przy wyższych prędkościach obrotowych świadczy z kolei o zbyt niskim ciśnieniu w układzie smarowania.

W gorszym przypadku źródłem stuków mogą być uszkodzone krzywki wałka lub wałków rozrządu. Z kolei zjawisko stukania występujące w silnikach benzynowych i pojawiające się w dolnym zakresie obrotów przy obciążeniu, może świadczyć o nieprawidłowym kącie wyprzedzenia zapłonu (tzw. spalanie detonacyjne). Tu jednak trudniej mówić o stukach, a bardziej o dzwonieniu.

Typowe głuche lub stłumione stukanie, niezależnie od tego, czy silnik jest zimny, czy gorący, to najczęściej wina zużytych panewek bądź sworzni tłokowych. Tego typu niepokojące dźwięki będą nasilały się wówczas wraz z chwilą wciskania pedału przyśpieszenia. Niestety to już kwalifikuje silnik do remontu.

Nawet jeśli rozrząd silnika napędzany jest łańcuchem, to wbrew powszechnej opinii nie jest on całkiem bezobsługowy i na pewnym etapie eksploatacji może dojść nie tylko do uszkodzenia łańcucha, ale też jego napinaczy. Taka usterka będzie objawiała się szelestem wyraźnie słyszalnym z obudowy łańcucha oraz nieregularnymi stukami. Winą można obarczyć zarówno rozciągnięty łańcuch, jak i też wytarte ślizgi czy nieprawidłowo działający napinacz rozrządu.