VIS

VIS jest rosyjską firmą zajmującą się produkcją samochodów typu pick-up oraz wytwarzaniem części motoryzacyjnych. Siedziba przedsiębiorstwa mieści się w Tolyatti (Samara Oblast, Rosja), a funkcję prezesa sprawuje obecnie Evgeny Rotman.

VIS – historia

Główny oddział, z którego w latach 90 wykształcił się VIS, nazywał się AvtoVAZ i został założony w późnych latach 60 przy współpracy z włoskim Fiatem w początkowej fazie działań. Założeniem przedsiębiorstwa była produkcja ekonomicznych samochodów, które byłyby odpowiedzią na wzrastający popyt głównie w sektorze transportu osobowego. Porozumienie było częścią większego przedsięwzięcia, które miało za zadanie połączyć interesy państw Włoch i Rosji. Właśnie dlatego pierwsza fabryka VAZ-a została zbudowana przez lidera komunistycznej partii Włoch Palmiro Togliatti w 1970 roku za równowartość 3,9 bilionów dolarów. Pierwszym wyprodukowanym w niej modelem był Zhiguli – niewielkie auto osobowe, które miało sprawnie zestawione podzespoły i wysoką bezawaryjność. Ponadto rosyjskie marki w przeciwieństwie do większości światowych producentów korzystają z własnych części i większość wykorzystanych elementów pochodzi z tej samej fabryki. Dzięki takim rozwiązaniom udało się uzyskać wysoką skuteczność na linii produkcyjnej i niski procent wadliwych modeli, które opuściły zakład. Wcześniej, bo na początku lat 70 (dokładnie 22 kwietnia 1970 roku) z okazji 100 urodzin Lenina odbyła się premiera pierwszego modelu w całości zaprojektowanego przez VAZ, słynnego 2101. Auto zebrało bardzo dobre recenzje, a amerykański Chicago Tribune określił go nawet mianem ''ultra-nowoczesnego''. Dzięki temu rosyjska marka wyprodukowała jeszcze tego samego roku ok. 660 000 egzemplarzy, co w roku 1974 wzrosło do 1 500 000/rok. Była to w tamtym czasie największa ilość produkowanych aut w jednym zakładzie na świecie. Po latach wiadomo, że stało się tak również dzięki zastosowaniu pierwszych robotów spawających, które zostały sprowadzone z Japonii. Kolejne lata pozwoliły na wprowadzenie dodatkowych wersji produkowanych samochodów takich jak sedan z dodatkowym wyposażeniem, przedłużony van, a flagowy model 2103 otrzymał nowy silnik i kosmetyczne zmiany w nadwoziu w postaci przeprojektowanych świateł i na nowo zbudowanego wnętrza. Małym przełomem w 1974 roku było również porozumienie zawarte z japońskimi konstruktorami na mocy którego VAZ dostał zgodę na produkcję silników z systemem Wankla (silnik obrotowy). Kolejne zmiany nadeszły w latach 80 - w maju 1980 roku linia produkcyjna została rozbudowana i zaczęły się poszukiwania kolejnych kilkuset pracowników. Owocem tej rozbudowy był całkowicie nowy model zaprezentowany w 1982 roku pod nazwą 2107. Samochód miał lepszy silnik, kolejny raz zaprojektowane od podstaw wnętrze oraz duży, chromowany grill z przodu nadwozia, a rok później w 1984 do oferty wprowadzono jego przedłużoną wersję. Od tego momentu mając na pokładzie wystarczającą ilość pracowników, przedsiębiorstwo postanowiło wprowadzić nową linię aut z napędem na przednią oś – w ten sposób powstały słynne modele Sputnik (trzydrzwiowy hatchback nazwany ostatecznie Samara) i 21099 (sedan), które były pierwszymi autami z napędem na przednią oś wyprodukowanymi w Rosji od czasów LuAZ 969V. Poza sposobem napędu tym co wyróżniało nowe auta, był silnik, który został w całości zaprojektowany w macierzystej fabryce. Ponadto poza odświeżonym designem posiadał pojedynczy, górny wałek rozrządu (SOHC) i paski ze wzmocnionej gumy. W niedługim czasie głównie dzięki popularności tych modeli VAZ został największym producentem samochodów w Rosji, co z przerwami utrzymało się do dziś. W latach 90 nastąpił okres prywatyzacji i wielkie przedsiębiorstwo dostało się w ręce przestępców (głównie poprzez kontakty w rządzie), którzy doprowadzili markę do rekordowego zadłużenia w wysokości 2,4 bilionów dolarów. Winni byli również śmierci około 65 menedżerów, dilerów samochodowych i przedsiębiorców z konkurencyjnych firm. Na szczęście dla VIS w tym okresie submarka została odłączona od głównego koncernu i w 1991 roku zaczęła istnieć samodzielnie, wciąż jednak podlegając pośrednio starszemu bratu AvtoVAZ. Rozpoczęto produkcję części do budowy flagowych modeli VAZa, a niedługo później z linii produkcyjnej zaczęły zjeżdżać pierwsze modele pick-up'ów. Obecnie firma VIS (skrót od ''VazInterService'') zatrudnia ok. 300 pracowników, a jej zakład opuszcza w ciągu roku ok. 3500 pick-up'ów, pojazdów użytkowych i specjalistycznych np. specjalne wersje dla Policji i innych służb. W wywiadach prezes firmy Evgeny Rotman często podkreśla, że to właśnie przedsiębiorcy (szczególnie mniejsze firmy o niskich kapitałach) są głównym targetem produkowanych aut, tym bardziej że coraz bardziej obniżone koszty produkcji pozwalają VIS budować samochody tanie i niezawodne. Na plus można zaliczyć również niskie koszta utrzymania i niezłą dostępność części zamiennych. Widać to szczególnie w Polsce, gdzie dużo łatwiej kupić rosyjskie elementy niż np. w Anglii, nie mówiąc o Stanach Zjednoczonych, gdzie jest wielu pasjonatów rosyjskiej motoryzacji wciąż szukających pewnych zamienników. Na koniec warto dodać, że modele VIS można spotkać również poza granicami Rosji. Pierwszy model współprodukowany razem z Chevroletem Niva dostępny jest w Urugwaju, gdzie za jego budowę odpowiada zakład w Bognor. Drugim modelem jest Lada Niva, która powstawała w Grecji, a jej największa popularność przypadła na lata 80 i wczesne 90.

VIS – najpopularniejsze modele

Obecnie w produkcji znajdują się cztery modele VIS. Najpopularniejszym jest Lada Niva (pick-up), subkompaktowa Lada Granta i SUV Lada 4x4. Wszystkie modele są w Rosji bardzo popularne i z łatwością można wypatrzeć je na ulicach miast (używane są przez większość firm dostawczych). Wydaje się, więc, że w czasach gdzie znaczenie ma przede wszystkim zastosowaniu najnowszej technologii i oryginalnego designu VIS znalazł swoją niszę użytkową, na której wciąż jest konkurencyjną marką.