Stulecie marki Aston Martin - Wiadro na Węgiel, Le Mans i Bond

Aston Martin obchodzi w tym roku stulecie istnienia. Ten brytyjski producent jest dziś ikoną brytyjskiej motoryzacji. Przyjrzyjmy się historii marki kojarzonej z Jamesem Bondem.

Historia marki Aston Martin rozpoczęła się dokładnie 15 stycznia 1913 r., kiedy to panowie Lionel Martin i Robert Bamford założyli firmę o niezbyt skomplikowanej nazwie Bamford & Martin Ltd. Zajmowała się ona sprzedażą samochodów marki Singer.

Martin często startował (z sukcesami) w wyścigach górskich w Buckinghamshire. Zawody odbywały się na górze Aston. Zainspirowało to kierowcę do zmiany nazwy przedsiębiorstwa. Przemianowanie firmy na Aston Martin następuje w 1914 r.

Lionel Martin chciał skonstruować samochód, który lepiej sprawowałby się w zawodach sportowych od Singera. W marcu 1915 r. zostaje zarejestrowany Aston Martin Coal Scuttle, czyli "wiadro na węgiel" lub "węglarka". Auto miało nadwozie Isotta-Fraschini i silnik Coventry-Simplex.

Wielka Wojna krzyżuje plany Bamforda i Martina. Zostają oni wcieleni do wojska. Aston nie wyprodukuje żadnego samochodu aż do 1920 r.

Po zakończeniu I Wojny Światowej Aston Martin przenosi się w obrębie Londynu z Callow Street na Abingdon Road w Kensington. W 1920 r. spółkę opuszcza Bamford. Firma popada w kłopoty finansowe, z których wyciąga ją hrabia Louis Zborowski. Francuski arystokrata jest fanem sportów motorowych. Zleca Astonowi budowę samochodów wyścigowych. Dwa z nich wystartują w 1922 r. w Grand Prix Francji.

W tym samym roku Aston Martin o przydomku Bunny ("króliczek") bije na torze Brooklands 10 różnych rekordów świata. Średnia prędkość po 16,5 godz. jazdy wyniosła 121,6 km/h.

W połowie lat 20. Aston Martin bankrutuje. Lionel Martin opuszcza firmę, którą przejmują lady Charnwood, Bill Renwick i Augustus Bertelli. Zmieniają oni nazwę na Aston Martin Motors i przenoszą produkcję do Feltham. Pod kierunkiem Bertellego powstają takie modele, jak International i Le Mans.

W 1928 r. Aston debiutuje w Le Mans, jednak żaden z modeli nie dociera do mety. Pięć lat później auta brytyjskiej marki dojeżdżają na pozycjach 5 i 7, wygrywając w klasie 1,5.  Producent jest już wtedy w rękach Sir Arthura Sunderlanda. Firma skupia się na wytwarzaniu samochodów seryjnych. Najwięcej egzemplarzy, bo 140, powstaje w 1937 r.

W 1939 r. Aston Martin konstruuje model Atom. Ten nowoczesny pojazd, wyposażony m.in. w niezależne zawieszenie, stanie się bazą dla nowych aut już po zakończeniu II Wojny Światowej.

Jeśli zastanawialiście się kiedyś, skąd wzięły się litery DB w nazwach modeli Astona Martina, to odpowiedź jest prosta. To inicjały Sir Davida Browna, którego firma zajmowała się m.in. wytwarzaniem traktorów.

W 1947 r. kupił on marki Aston Martin i Lagonda i połączył w jedną spółkę - Aston Martin Lagonda.

Zaprezentowany na targach London Motor Show 1948 Aston Martin 2-Litre Sports (zwany potocznie DB1) rozszedł się w liczbie 15 sztuk. Pierwszy samochód, w którym oficjalnie zastosowano w nazwie litery DB był DB2.

Pojazd był napędzany rzędowym, 6-cylindrowym silnikiem 2,6 i mógł się rozpędzić do ok. 190 km/h. W latach 1950-1953 wybudowano ponad 400 egzemplarzy DB2. Do końca lat 50. będą wytwarzane jego kolejne ewolucje, DB2/4 i DB Mark III.

Brown miał ambicję zrobić z Astona prestiżową markę, znaną na całym świecie. Pomóc w tym miał udział w Le Mans. W latach 1955-1957 DB3S wygrywają w swojej klasie. W 1959 r. Aston Martin wreszcie zwycięża w generalce 24-godzonnego maratonu. Firma zajmuje dwa pierwsze miejsca dzięki modelowi DBR1. Do dziś jest to jedyny triumf tego producenta w Le Mans.

W 1958 r. zostaje zaprezentowany Aston Martin DB4. Był wówczas najdroższych autem marki w historii. Pod nadwoziem zaprojektowanym przez Carrozzeria Touring z Milanu pracował 6-cylindrowy silnik 3,7 o mocy 240 KM, który pozwalał autu rozwijać prędkość ponad 220 km/h. W liczbie 25 sztuk powstaje specjalna wersja DB4: GT Zagato.

Następcą DB4 zostaje DB5, który rozsławi markę Aston Martin na cały świat. Jednak nie za sprawą wyników sportowych, a pojawienia się w filmie "Goldfinger" z 1964 r. Był to trzeci film o przygodach Jamesa Bonda. W książkowym oryginale o tym samym tytule 007 jeździł Astonem DB Mark III, jednak twórcy filmu woleli sięgnąć po najnowszy model brytyjskiego producenta.

DB5 miał pod maską motor o pojemności 4,0 l i mocy 282 KM. Rozpędzał się do setki w 7 s i mógł rozwinąć szybkość prawie 230 km/h. Warto wspomnieć, że jednostki dla firmy Aston Martin za czasów Browna konstruował polski inżynier Tadeusz Marek.

Źródło: Aston Martin • Exotic Cars • Daily Mail • Design Museum